Mikołaj z Szadka

Mikołaj z Szadka Prokopowicz (1489-1564), polski naukowiec.

Po odbyciu początkowych nauk w Poznaniu i w Głogowie, na przełomie 1504 i 1505 r. rozpoczął studia w Krakowie. Szczęśliwie dla siebie spotkał tam życzliwych protektorów, wśród których był krajan z Sieradzkiego Stanisław Zaborowski, kustosz skarbca koronnego na Wawelu, pisarz polityczny, a następnie Maciej Miechowia, który utwierdzał w szadkowianinie zamiłowanie do nauk matematycznych, astronomicznych, geografii, a przede wszystkim astrologii. W 1512 r. został Prokopowicz magistrem filozofii, w 1515 r. profesorem astrologii. W 1523 r. był dziekanem wydziału filozoficznego, a w r. 1534 po uzyskaniu doktoratu z teologii przeniósł się na wydział teologiczny. W 1548 r. doszedł do najwyższej godności uniwersyteckiej, tzn. objął stanowisko rektora Akademii Krakowskiej. Funkcję tę pełnił do 1561 r. dziewięciokrotnie. Był zwolennikiem dawnego porządku, sympatyzował z humanizmem, przyjaźnił się z wieloma znaczącymi osobami w życiu umysłowym renesansowego Krakowa. Był miłośnikiem pięknej książki i właścicielem pokaźnej biblioteki. Od 1519 r. był także kustoszem biblioteki uniwersyteckiej, zapisując się jako niezwykle gorliwy jej opiekun. W piśmiennictwie zapisał się jako autor oficjalnych kalendarzy w języku polskim, z których jeden został wydrukowany przez Hieronima Wietora w 1528 r., a także prognostyków astrologicznych. Jego zainteresowania historyczne ujawniły się w ciekawym dzienniku wydarzeń z lat 1556-1564, w którym podkreślał szczególne zdarzenia z dziejów uniwersytetu.

Linki zewnętrzne

  • Dzieła Mikołaja z Szadka w bibliotece Polona
  • p
  • d
  • e
Akademia Krakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1400–1499)
Akademia Krakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1500–1599)
Akademia Krakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1600–1699)
AkademiaKrakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1700–1777)
Szkoła Główna Koronna
(1777–1795)
Szkoła Główna Krakowska
(1795–1805)
Lata 1805–1817[A][B]
Uniwersytet Jagielloński
(1817–1899)
Uniwersytet Jagielloński
(od 1900)
  1. a b c d e f g h i j k l Pełniący funkcję rektora w zastępstwie.
  2. Od 1805 do 1809 Uniwersytet połączony z Uniwersytetem Lwowskim i zgermanizowany, 1809 repolonizacja po włączeniu Krakowa do Księstwa Warszawskiego.
  3. W latach 1853–1860 rektorów nie wybierano, Uniwersytetem kierował mianowany przez rząd kurator.
  4. Sprawował obowiązki rektora Tajnego Uniwersytetu.
  • VIAF: 32346368
  • NKC: jo2017973242
  • PLWABN: 9810667024905606
  • NUKAT: n2010087073
  • WorldCat: viaf-32346368