Kûfî

Kûfi yazısıyla yazılmış bir Kur'an sayfası, 8. - 9. yüzyıllar dolayları.
Modern, dijital ortamda yapılmış görece daha keskin keskin köşeli bir kûfi yazısı örneği.

Kûfi, Küfi veya Kufi, (Arapçaكوفي, kūfī)

Arap yazısının düz ve köşeli çizgilerle yazılan eski bir biçimi[1] veya İslamiyetin ilk yüzyıllarında "Nebati alfabesi"'nin değişmesiyle oluşan; dik, sert, köşeli bir yazı türü olarak tanımlanır.[2] Arapça hat sanatında yaygın olarak kullanılan bir yazı türüdür.

Özellikle erken dönemden daha yuvarlak hatlara sahip örneklerine rastlanan kûfi yazısı Kur'an yazmalarında ve yapıların cephelerinde de sıklıkla kullanılmıştır. İslam hat sanatının en eski bilinen yazı türü olan kûfi, ismini Kufe'den almıştır.

Düz kûfî yazı türü, Özbekistan Batarkurgan'da minare'de, Kazakistan Türkistan'da Hoca Ahmed Yesevi Türbesinde, Semerkand'da Gūr-e Amīr, Bakü'de Mescit-i Muhammed (Senikkale), Nahçıvan'da Yusuf b. Kuşayyer ve Moʾmena Ḵātūn türbelerinde bulunur. Süslenmiş kûfî yazı türü ise, Kırgızistan Özgön'de türbenin güney ana kapısında ve Safidbolan'da Şah Fazıl türbesinde bulunur.

Ünlü hattatlar

Kaynakça

  1. ^ TDK Güncel Türkçe Sözlük[ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "The Development and Spread of Calligraphic Scripts". Metmuseum.org. New York: Metropolitan Museum of Art. 2020. 31 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2020. 

Dış bağlantılar

  • Calligraphy Qalam8 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  • Kalem Güzeli17 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türk-İslam Sanatları (Türkçe)
  • Kufic Encyclopedia 22 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Taslak simgesiSanat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiİslam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
  • g
  • t
  • d
Genel bakış
Arapça yazı
Alfabe
Arap rakamları • Doğu Arap rakamları • Arapça vurgular • Hamza • Tâ-i merbûta
Harfler
ʾAlif • Bāʾ • Tāʾ • Ṯāʾ • Ǧīm • Ḥāʾ • Ḫāʾ • Dāl • Ḏāl • Rāʾ • Zayn • Sīn • Šīn • Ṣād • Ḍād • Ṭāʾ • Ẓāʾ • ʿAyn • Ġain • Fāʾ • Qāf • Kāf • Lām • Mīm • Nūn • Wāw • Hāʾ • Yāʾ
Devirler
Eski Kuzey Arapçası • Kökleşik • Çağdaş
Başlıca lehçeler
Çağdaş ölçünlü Arapça (resmî) • Mağrip • Mısır • Sudan • Levanten • Arabistan • Irak • Yahudi-Arap
Bilimsel
Hat sanatı
ve el yazıları
Nesih • Kûfî • Sülüs • Rika • Divanî • Muhakkak • Mağribî • Hicazi • Meşk •Talik hattı • Nestâlik • Cavi • Pegon
Dilbilim
Ses bilimi • Şemsî harfler • Kamerî harfler • ʼIʻrab (çekim eki) • Dil bilgisi • Üç harfli kök • (Umm Qirāʾa) • UFA • Kur'an Arapçasının yapısı
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin