Wojna chińsko-japońska (1894–1895)

Wojna chińsko-japońska
(1894–1895)
Ilustracja
Mapa bitew podczas pierwszej wojny chińsko-japońskiej
Czas

1 sierpnia 1894 – 17 kwietnia 1895

Miejsce

Korea, Mandżuria, Tajwan i Morze Żółte

Przyczyna

japońskie roszczenia terytorialne

Wynik

zwycięstwo Japończyków

Strony konfliktu
Cesarstwo chińskie Japonia
Dowódcy
Li Hongzhang
Ding Ruchang †
Deng Shichang †
Hirobumi Itō
Aritomo Yamagata
Sukeyuki Itō
Siły
630 000 ludzi 240 000 ludzi
Straty
35 000 zabitych lub rannych 823 zabitych,
3973 rannych
brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons

Wojna chińsko-japońska (1894–1895), w Chinach nazywana wojną jiawu, upr: 甲午战争; trad. 甲午戰爭 (jiǎwǔ zhànzhēng)[a]), a w Japonii wojną Japonia–Qing (日清戦争; nisshin-sensō)[b][1][2] – wojna podjęta przez Japonię w celu uzyskania koncesji terytorialnych i gospodarczych od Chin.

Japońscy żołnierze podczas I wojny chińsko-japońskiej

Historia

W drugiej połowie XIX wieku, po otwarciu się Japonii na świat i modernizacji na wzór zachodni, co nastąpiło w wyniku obalenia siogunatu i restauracji Meiji, kraj ten przystąpił do realizowania agresywnej polityki zewnętrznej, polegającej na budowaniu imperium w swoim otoczeniu. Jednym z pierwszych etapów była agresja wobec Chin, a jednym z pierwszych kroków na tej drodze była ekspedycja mająca na celu podporządkowanie Półwyspu Koreańskiego. Pierwszym starciem była potyczka morska pomiędzy flotą japońską a chińskimi transportowcami wiozącymi ludzi i sprzęt do wsparcia oporu króla Korei. Po zakończonej klęską próbie obrony Pjongjangu, armia dynastii Qing musiała wycofać się z półwyspu, a wojna przeniosła się do samych Chin.

W listopadzie 1894 roku Japończycy zajęli miasta Dalian i Lüshunkou, leżące na półwyspie Liaodong. W ciągu kilku dni dokonali masakry ponad 18 tys. mieszkańców Lüshun. Rząd Qing nie miał innego wyjścia, jak prosić o pokój.

Wojna zakończyła się podpisaniem w Shimonoseki w kwietniu 1895 roku traktatu pokojowego. Chiny zobowiązały się do zapłaty 200 mln taeli srebra (co odpowiada 7640 tonom czystego srebra) tytułem odszkodowań wojennych oraz oddania Japonii: półwyspu Liaodong, Tajwanu i Peskadorów (Wyspy Rybackie).

Wkrótce potem pod wpływem nacisków Imperium Rosyjskiego, Japończycy musieli zwrócić Liaodong Chinom za rekompensatę 30 mln taeli srebra.

W Chinach wojna jiawu jest uważana za najgorsze z poniżeń w tzw. stuleciu upokorzeń. W oczach Chińczyków klęska z ręki Japończyków przewyższa bowiem porażki, jakie poniosły Chiny w czasie wojen opiumowych z ręki zachodnich mocarstw. Dzieje się tak dlatego, że Chiny zwykły uważać Japonię za swego „ucznia” czy też „młodszego brata”, który zawdzięcza im cywilizację[3].

Zobacz też

Uwagi

  1. 甲午 jiǎwǔ → słowo w języku chińskim określające rok 1894 według cyklu sześćdziesięcioletniego.
  2. shin → słowo w języku japońskim oznaczające chińską dynastię Qing (nazywana również dynastią mandżurską), panującą w latach 1644–1912.


Przypisy

  1. 中日辞典. Beijing, Tokyo: Shogakukan, 2001, s. 656. ISBN 4-09-515601-5.
  2. 日中辞典. Beijing, Tokyo: Shogakukan, 2001, s. 1438. ISBN 4-09-515651-1.
  3. Peter Hays Gries, China’s New Nationalism, University of California Press, 2004, ISBN 0-520-23297-6.

Bibliografia

Zobacz w Wikiźródłach tekst
polskiego tłumaczenia Traktatu z Shimonoseki
  • EwaE. Pałasz-Rutkowska EwaE., KatarzynaK. Starecka KatarzynaK., Japonia, Warszawa: „Trio”, 2004, s. 61-63, ISBN 83-88542-84-2, OCLC 749335839 .
  • Jolanta Tubielewicz, Historia Japonii, Wrocław 1984, s. 371-374, ISBN 83-04-01486-6.
  • p
  • d
  • e
Polityka zagraniczna mocarstw w latach 1871–1913
Mocarstwa
Traktaty
Wydarzenia
Ruchy, idee i procesy
  • p
  • d
  • e
Konflikty w epoce Qing
  • LCCN: sh85024296
  • NDL: 00568553
  • BnF: 13736005k
  • BNCF: 46115
  • NKC: ph656392
  • BNE: XX4416833
  • J9U: 987007285631605171
  • KRNLK: KSH1998041556
  • GIA: 901001474
  • PWN: 3997447
  • Britannica: event/Sino-Japanese-War-1894-1895
  • БРЭ: 2070354