Stefan Angielski

Stefan Angielski
Data i miejsce urodzenia	6 stycznia 1929 Luboml
Data śmierci	22 kwietnia 2022
profesor nauk medycznych
Specjalność: biochemia kliniczna
Alma Mater	Akademia Medyczna w Gdańsku
Doktorat	1958
Habilitacja	1963
Profesura	1973
Polska Akademia Nauk
Status	członek rzeczywisty
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Akademia Medyczna w Gdańsku
Odznaczenia

Stefan Zygmunt Angielski (ur. 6 stycznia 1929 w Lubomlu^[1], zm. 22 kwietnia 2022^[2]) – lekarz, profesor nauk medycznych, członek Polskiej Akademii Nauk, kawaler Orderu Odrodzenia Polski.

Życiorys

Urodził się jako syn policjanta Juliana Angielskiego^[3], zamordowanego w 1940 przez NKWD^[4]^[3]. Studiował kierunek lekarski w Akademii Medycznej w Gdańsku w latach 1949^[5] – 1954^[6]. Cztery lata później otrzymał stopień naukowy doktora nauk medycznych^[7] na podstawie rozprawy doktorskiej pt. „Aminokwasy moczu bliźniąt jedno i dwujajowych”. W 1963 roku podniesiono go do godności doktora habilitowanego za dysertację pt. „Działanie i przemiana kwasu maleinowego w nerce”. Tytuł profesora nadzwyczajnego nadano mu w 1973, a zwyczajnego w 1980^[8].

Był specjalistą w zakresie biochemii klinicznej i patobiochemii nerek. Od 1989 członek korespondent, a od 2002 – członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk^[9]. Kierownik Zespołu Nefrologii Komórkowej i Molekularnej Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN i Akademii Medycznej w Gdańsku. Członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, a także Ukraińskiej Akademii Nauk i Europejskiej Akademii Nauki i Sztuki^[10].

Pełnił funkcję rektora Akademii Medycznej w Gdańsku^[11](1990–1993)^[12] i Powiślańskiej Szkoły Wyższej w Kwidzynie^[6].

Był organizatorem pierwszego polskiego Zakładu Biochemii Klinicznej. Wdrożył na studiach medycznych diagnostykę laboratoryjną^[13]. Współinicjował także powołanie Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego^[12].

Był członkiem Wojewódzkiego Oddziału Związku Sybiraków w Gdańsku. Jako prezes tej organizacji zainicjował w 1992 r. fundusz o nazwie „Stypendium sybirackie”^[4]^[5].

W 2020 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego^[12].

Został pochowany na gdańskim cmentarzu Srebrzysko (rejon VI, kolumbarium II-D-1)^[14].

Nagrody i odznaczenia

1998 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w działalności naukowej oraz zasługi w pracy dydaktycznej.
1998 – Medal Komisji Edukacji Narodowej za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania.
1990 – Nagroda Naukowa Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza^[13].
Medal Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transplantologów.
Distinguished Medal Kidney Foundation USA

Niektóre publikacje

JanJ. Sznajd JanJ., StefanS. Angielski StefanS. (red.), Biochemia kliniczna w praktyce lekarskiej, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1983, ISBN 83-200-0606-6, OCLC 749731018 .
StefanS. Angielski StefanS., ZenonZ. Jakubowski ZenonZ., Marek H.M.H. Dominiczak Marek H.M.H. (red.), Biochemia kliniczna, Gdańsk: Wydaw. Perseusz, 1996, ISBN 83-902138-0-X, OCLC 749354867 .
AndrzejA. Januszewicz AndrzejA., StefanS. Angielski StefanS. (red.), Nadciśnienie tętnicze, wyd. 2, Kraków: Medycyna Praktyczna, 2004, ISBN 83-89015-91-9, OCLC 749872747 .
AndrzejA. Książek AndrzejA. i inni red., Nefrologia, Lublin: Czelej, 2004, ISBN 83-89309-36-X, OCLC 749724488 .

Przypisy

↑ Angielski Stefan Zygmunt, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-03-24] .
↑ Zmarł prof. Stefan Zygmunt Angielski, wybitny naukowiec i nauczyciel akademicki. gdansk.pl. [dostęp 2022-04-23].
↑ ^a ^b l, Uroczystości 80. rocznicy ludobójstwa NKWD na Polakach. Prof. Angielski wspomina zesłanie [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2022-03-24] .
↑ ^a ^b Dla przyszłości z myślą o przeszłości [online], niedziela.pl [dostęp 2022-03-24] .
↑ ^a ^b EwaE. Łojkowska EwaE., Laudacja na uroczystość wręczenia Profesorowi Stefanowi Angielskiemu dyplomu doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk [2020] .
↑ ^a ^b Prof. zw. dr hab. czł. rzecz. PAN Stefan Zygmunt Angielski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-03-25] .
↑ ANGIELSKI STEFAN ZYGMUNT – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2022-03-24] .
↑ JanuszJ. Ostrowski JanuszJ., BolesławB. Rutkowski BolesławB., Poczet Członków Honorowych Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego. Część XXXII — Profesor Stefan Angielski, „Forum Nefrologiczne”, 13 (4), 2020, s. 240, ISSN 1899-3338 .
↑ ANGIELSKI, Stefan [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN, 1 września 2021 [dostęp 2023-02-01] (pol.).
↑ Powiślańska Szkoła Wyższa | ul. 11-go Listopada 29, 82-500 Kwidzyn - prof. dr hab. Stefan Angielski - Rektor Powiślańskiej Szkoły Wyższej w latach 2007-2019 [online], psw.kwidzyn.edu.pl [dostęp 2022-03-24] .
↑ "Znani nieznani". Przywrócić pamięci. Urząd Miejski w Gdańsku, 2004-07-28. [dostęp 2007-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-05)]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Gdański Uniwersytet Medyczny: Profesor Stefan Angielski doktorem honoris causa UG [online], gumed.edu.pl [dostęp 2022-03-24] .
↑ ^a ^b l, Prof. zw. dr hab. Stefan Angielski laureat Nagrody Heweliusza 1990 [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2022-03-24] .
↑ Stefan Zygmunt Angielski. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2022-10-22].

Bibliografia

Prof. zw. dr hab. czł. rzecz. PAN Stefan Zygmunt Angielski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-09-06] .
Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 grudnia 1996 r. o nadaniu orderów (M.P. z 1997 r. nr 13, poz. 104)
Angielski, Stefan, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2022-09-06] .
Wyróżnienia PTHiT [online], Polskie Towarzystwo Hematologów i Transfuzjologów 9 [zarchiwizowane z adresu 2021-06-11] .