Spor

Spor, sporysz – demon z mitologii słowiańskiej, będący personifikacją płodności i plenności[1].

Traktowany jako abstrakcyjna siła sprawcza powodzenia, wzrostu i obfitości, na Białorusi występuje w formie upersonifikowanej[2], przedstawiany jako mężczyzna o białych, kędzierzawych włosach[3]. Na Lubelszczyźnie występował w postaci zoomorficznej jako chomik lub szczur z woreczkiem, a także w formie węża, psa, kota lub żaby[4]. Wiązany z pasożytniczym grzybem sporyszem, który lokalnie nazywany był „matką zboża” i uznawany za wróżbę dobrych plonów[4].

Teonim wywodzi się znaczeniowo ze wspólnych dla wszystkich Słowian słów spory, sporo, przysparzać[2][3].

Przypisy

  1. Jerzy Strzelczyk: Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian. Poznań: Rebis, 2007, s. 192. ISBN 978-83-7301-973-7.
  2. a b Aleksander Gieysztor: Mitologia Słowian. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2006, s. 207. ISBN 83-235-0234-X.
  3. a b Andrzej M. Kempiński: Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich. Warszawa: Iskry, 2001, s. 398. ISBN 83-207-1629-2.
  4. a b Barbara i Adam Podgórscy: Wielka księga demonów polskich. Leksykon i antologia demonologii ludowej. Katowice: Wydawnictwo Kos, 2005, s. 424-425. ISBN 83-89375-40-0.
  • p
  • d
  • e
Religia i mitologia Słowian
Bóstwa
Demony i duchy
Postacie mitologiczne i legendarne,
bohaterowie bylin
Inne
Miejsca kultu
Osoby związane z kultem i mitologią
Święta i obrzędy
Obiekty kultowe

  • Wikiprojekt:Mitologia słowiańska
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q Historyczność bóstwa kontrowersyjna.