Soborzyce

Soborzyce

wieś
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	częstochowski
Gmina	Dąbrowa Zielona
Liczba ludności (2008)	795
Strefa numeracyjna	34
Kod pocztowy	42-265[2]
Tablice rejestracyjne	SCZ
SIMC	0130978
Położenie na mapie gminy Dąbrowa Zielona Soborzyce
Położenie na mapie Polski Soborzyce
Położenie na mapie województwa śląskiego Soborzyce
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego Soborzyce
50°51′32″N 19°36′56″E/50,858889 19,615556[1]

Soborzyce – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Dąbrowa Zielona^[3][4].

Wieś duchowna Wszemborzyce, własność opactwa cystersów w Jędrzejowie położona była w końcu XVI wieku w powiecie radomszczańskim województwa sieradzkiego^[5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Integralne części wsi

Historia miejscowości

Soborzyce położone są na terenie zasiedlonym już we wczesnym średniowieczu. Dowodem na to są liczne znaleziska archeologiczne. Wieś została wymieniona w roku 1248 jako posiadłość cystersów z klasztoru w Jędrzejowie. Ówczesna wieś leżała na dzisiejszych polach, w stronę Koniecpola. Były tu liczne stawy i młyn wodny, po których ślady są widoczne do dziś. Na terenie wsi istniał dwór, a także drewniany kościół z XIII w. Kościół przetrwał prawdopodobnie do XVIII, do wybudowania w roku 1738 nowego także drewnianego kościoła. Spłonął on 7 października 1959 roku, a na jego miejscu został wybudowany obiekt murowany.

Na terenie wsi stały dwa drewniane wiatraki, jeden z nich należał do niemieckiego kolonisty Ludwika Hartwiga, jego ruiny stoją do dnia dzisiejszego. Drewniane i kamienne domy kryte strzechą stopniowo zastępowane są przez nowe budynki, we wsi licznie gniazdują bociany.

Na terenie wsi licznie występują skały wapienne, bogate w skamieniałe okazy jurajskiej fauny. Pierwsza wzmianka o wsi pojawiła się w roku 1249 w dokumencie Kazimierza ks. łęczyckiego i sieradzkiego w brzmieniu - Szeborych, tj. Soborzyce. Nazwa ta przechodziła liczne przeobrażenia. W roku następnym występuje jako Xebotith, u Jana Długosza znana jest jako Wszeborzice, Szwyeborzicze. W pierwszej połowie XVI stulecia pojawiły się nazwy: Wszeborzyce, Wsemborzice lub Wszemborzyce. Ziemie Soborzyc przeszły drogą zamiany we władanie klasztoru jędrzejowskiego, co miało miejsce na zjeździe książąt Bolesława Wstydliwego, Ziemowita mazowieckiego i Kazimierza łęczycko- sieradzkiego w Inowrocławiu w roku 1249. Wizytacja arcybiskupa gnieźnieńskiego i Kanclerza Królestwa Polskiego Jana Łaskiego podała dokładniejsze dane dotyczące parafii w Soborzycach. Był tu kościół pod wezwaniem Jedenastu Tysięcy Dziewic Towarzyszek św. Urszuli. Do parafii należała wieś Soborzyce oraz dwór znajdujący się w tej miejscowości.

Pierwszy kościół drewniany, pochodzący prawdopodobnie z XIII przetrwał aż do XVIII stulecia. Ale być może iż w połowie XIV wieku był wybudowany drugi kościół. Z powodu zniszczenia został rozebrany, a w 1729 roku staraniem proboszcza cysterskiego o. Kazimierza Węglińskiego do zachowanej murowanej zakrystii dobudowano nowy kościół drewniany modrzewiowy, jednonawowy z jedną wieżą. Przetrwał aż do połowy XX wieku dzięki temu, iż był kilkakrotnie gruntowanie remontowany. Na początku XIX w. gwałtownie zmniejszyła się liczba kleru diecezjalnego. W takiej sytuacji wiele małych placówek parafialnych nie mogło dalej istnieć samodzielnie, więc łączono je z sąsiednimi parafiami. Parafia Soborzyce została przyłączona do parafii Cielętniki.

Taki stan rzeczy istniał od początku 1827 roku, aż do 1925 roku kiedy to biskup Stanisław Zdzitowiecki wznowił parafię w Soborzycach. 7 października 1959 roku miał miejsce pożar, który pochłonął cały kościół. Dzieła budowy nowego podjął się ks. Stanisław Hans w latach 1963- 1966. Jego projekt przygotowali inż. arch. Leszek Łukoś i Ludwik Mackiewicz z Łodzi w stylu nowoczesnym.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Soborzyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 952 .