Pomieczyno

Pomieczyno

wieś
Kościół w stylu starozakopiańskim
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	kartuski
Gmina	Przodkowo
Liczba ludności (2022)	688[2]
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	83-305[3]
Tablice rejestracyjne	GKA
SIMC	0169650
Położenie na mapie gminy Przodkowo Pomieczyno
Położenie na mapie Polski Pomieczyno
Położenie na mapie województwa pomorskiego Pomieczyno
Położenie na mapie powiatu kartuskiego Pomieczyno
54°24′53″N 18°12′07″E/54,414722 18,201944[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Pomieczyno (kaszub. Pòmieczëno) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Przodkowo, na północnym skraju Pojezierza Kaszubskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 224. Wieś jest siedzibą sołectwa Pomieczyno, w skład którego wchodzą również Barwik, Hejtus, Otalżyno i Pomieczyno Małe. Na północ od Pomieczyna znajduje się jezioro Otalżyno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Miejscowość jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej św. Józefa, należącej do dekanatu Żukowo w archidiecezji gdańskiej.

Wieś jest zamieszkana głównie przez Kaszubów, chociaż w ostatnich latach w Pomieczynie osiedla się coraz więcej ludzi z nieodległego Trójmiasta. Przez Pomieczyno przepływa rzeczka Dębnica, około 0,5 km na południe od wsi leży kompleks lasów ciągnących się kilka kilometrów aż do Sianowa.

Integralne części wsi

Historia

Pierwsze wzmianki pisane o Pomieczynie pochodzą z 1664 roku, już wtedy wieś zamieszkiwało kilku gburów, tzn. kaszubskich gospodarzy. Miejscowość podlegała administracyjnie pod ówczesny powiat mirachowski. Przez Pomieczyno biegł trakt z Gdańska do Mirachowa (wówczas siedziby starostwa).

Przed I wojną światową władze zaboru pruskiego zbudowały pocztę (działającą do dziś, ale już w innym budynku) oraz szkołę (szkoła istniała prawdopodobnie już od około połowy XIX w.) Obecnie we wsi znajduje się Zespół Szkoły Podstawowej i Publicznego Gimnazjum.

W 1945 roku przez Pomieczyno Niemcy przeprowadzali więźniów z obozu koncentracyjnego w Stutthofie, był to tzw. marsz śmierci. W tutejszym kościele więźniowie nocowali, a miejscowi mieszkańcy przynosili im jedzenie^[6]. Jeden z więźniów w swoich wspomnieniach podaje, że współtowarzysze niedoli zmuszeni nieludzkim pragnieniem wyskrobywali wodę święconą z beczki stojącej w kościele. Na miejscowym cmentarzu znajduje się mogiła pomordowanych więźniów (około 50 osób).

W 1952 roku mieszkańcy Pomieczyna założyli Ochotniczą Straż Pożarną, aktywnie działającą do dzisiaj (do największych sukcesów jednostki należy zdobycie w 2006 roku na Wojewódzkich Zawodach Sportowo-Pożarniczych członków czynnych 4. miejsca).

Inne udokumentowane nazwy źródłowe to Pomiczyn i Pomietschin. Podczas okupacji Niemcy przemianowali w 1942 wieś na Pommersdorf.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID^[7] na listę zabytków wpisany jest drewniany kościół parafialny pw. św. Józefa z 1925, nr rej.: 1038 z 24.05.1983.

W latach 1925-1926 mieszkańcy Pomieczyna i okolic własnymi siłami wybudowali drewniany kościół, przy którym też została utworzona parafia. Kościół jest wybudowany w stylu starozakopiańskim według projektu inż. Dulnego z Kartuz. Pierwszym proboszczem parafii Pomieczyno był ksiądz Bork, zamordowany przez Niemców prawdopodobnie już w październiku 1939 roku.

Dotąd proboszczami byli kolejno: Paweł Jankowski, Bronisław Szymichowski (jego grób na pobliskim cmentarzu), Alojzy Marszall. Obecnie jest nim Henryk Zieliński, który poprzednio jako wikary pracował w parafii pw. Matki Bożej Różańcowej w Gdyni (Demptowo-Pustki Cisowskie), a następnie jako proboszcz w Leśniewie.

Torfowisko

Na północny wschód od wsi rozciąga się torfowisko wysokie, tzw. Białe Błoto. Posiada ono dobrze wykształconą, wyraźną kopułę, typową dla torfowisk typu bałtyckiego, jest jednak silnie przesuszone i zdewastowane przez prowadzoną tu do niedawna eksploatację torfu na przemysłową skalę. Z czasów tych pozostały ślady biegnących środkiem torów kolejki, głębokie rowy melioracyjne oraz rozległe, niemal zupełnie pozbawione roślinności pola poeksploatacyjne. Skutkiem działalności kopalni jest postępujące murszenie i decesja torfu w większej części obiektu, zwłaszcza że w centralnej części kopuły poziom wody obniżono o co najmniej 3 metry. Obecnie teren pokopalniany ulega stopniowej, spontanicznej rekultywacji; zarasta głównie sosną zwyczajną, brzozą i wrzosem. Z dawnej flory torfowiskowej pozostały: modrzewnica zwyczajna, widłak jałowcowaty, bagno zwyczajne oraz mchy torfowce.

Zobacz też

• Kartuzy
• Przodkowo
• Sianowo
• Szemud

Przypisy