Paul Graener

Data i miejsce urodzenia

11 stycznia 1872
Berlin

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

13 listopada 1944
Salzburg

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, dyrygent

Multimedia w Wikimedia Commons

Paul Graener (ur. 11 stycznia 1872 w Berlinie, zm. 13 listopada 1944 w Salzburgu^[1]^[2]) – niemiecki kompozytor i dyrygent.

Życiorys

Uczęszczał do konserwatorium Veita w Berlinie, gdzie jego nauczycielem był Albert Becker^[1]^[2]. Przerwał jednak studia i działał jako dyrygent w Berlinie, Królewcu i Bremie^[1]. W 1896 roku wyjechał do Londynu, gdzie działał jako dyrygent Theatre Royal Haymarket, a w latach 1897–1902 był wykładowcą Królewskiej Akademii Muzycznej^[1]^[2]. W 1908 roku został wykładowcą kompozycji w wiedeńskim Neues Konservatorium, następnie od 1910 do 1913 roku był dyrektorem Mozarteum w Salzburgu^[1]^[2]. W następnych latach działał jako dyrygent w Berlinie, Lipsku, Dreźnie i Monachium^[1].

W 1920 roku został przyjęty na członka Preußische Akademie der Künste^[1]. Od 1920 do 1924 roku wykładał kompozycję w konserwatorium w Lipsku^[1]^[2]. W latach 1930–1933 był dyrektorem berlińskiego konserwatorium Sterna, a w latach 1933–1941 wiceprzewodniczącym i kierownikiem działu kompozycji Reichsmusikkammer^[1]^[2].

Twórczość

Był reprezentantem późnoromantycznej muzyki niemieckiej, w jego twórczości widoczny jest wpływ Richarda Straussa, Maxa Regera i Hansa Pfitznera^[1]. Jako jeden z nielicznych kompozytorów niemieckich sięgał po elementy impresjonizmu^[1]. W swoich pieśniach kontynuował tradycję liryki romantycznej^[1], wykorzystywał też melodie ludowe^[2]. W operze Friedemann Bach posłużył się archaizacją i cytatami muzycznymi z dzieł W.F. Bacha^[1].

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[2])

Utwory orkiestrowe

Sinfonietta na smyczki i harfę
Symfonia „Schmied Schmerz” d-moll
Sinfonia breve
Romantische Phantasie
Variationen über ein rusisches Volkslied
Gotische Suite
Die Flöte von Sanssouci
Turnwächterlied
Koncert fortepianowy
Koncert wiolonczelowy
Koncert skrzypcowy

Utwory kameralne

Hungerpastor-Trio
6 kwartetów smyczkowych
2 sonaty skrzypcowe
Sonata wiolonczelowa

Utwory wokalno-instrumentalne

Deutsche Kantate na chór a cappella
Rhapsodie na alt, fortepian i kwartet smyczkowy
kantata Wiebke Pogwisch
kantata Das sind die alten Klänge

Opery

Don Juans letztes Abenteuer (wyst. Lipsk 1914)
Theophano (wyst. Monachium 1918)
Schirin und Gertraude (wyst. Drezno 1920)
Hanneles Himmelfahrt (wyst. Lipsk 1927)
Friedemann Bach (wyst. Schwerin 1931)
Der Prinz von Hamburg (wyst. Berlin 1935)
Schwanhild (wyst. Kolonia 1941)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 437. ISBN 83-224-0344-5.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1341. ISBN 0-02-865527-3.