Kubek gnojowy
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | podstawczaki | ||
| Klasa | pieczarniaki | ||
| Rząd | pieczarkowce | ||
| Rodzina | incertae sedis | ||
| Rodzaj | kubek | ||
| Gatunek | kubek gnojowy | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Cyathus stercoreus (Schwein.) De Toni Syll. fung. (Abellini) 7: 40 (1888) | |||
| |||
Kubek gnojowy (Cyathus stercoreus (Schwein.) De Toni) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1832 r. Lewis Schweinitz nadając mu nazwę Nidularia stercorea. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1888 r. Giovanni Battista de Toni[1].
Niektóre synonimy naukowe:
- Cyathia stercorea (Schwein.) V.S. White 1902
- Cyathus lesueurii Tul. & C. Tul. 1844
- Cyathus stercoreus f. ephedrae Calonge 1994
- Cyathus stercoreus f. halepensis Mornand 1992
- Cyathus stercoreus f. lesueurii (Tul. & C. Tul.) Bottomley 1948
- Cyathus stercoreus var. lesueurii (Tul. & C. Tul.) Cejp 1958
- Nidularia stercorea Schwein. 1832[2].
Nazwę polską podała Wanda Rudnicka-Jezierska w 1991 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako pucharek błotny[3].
Morfologia
Tak jak inne gatunki z rodzaju kubek wytwarza pucharkowate lub kubkowate owocniki, w których wnętrzu znajdują się tzw. perydiole, zawierające zarodniki. Nazwa gatunkowa odzwierciedla fakt, że grzyb wyrasta na nawozie lub glebie bogatej w nawóz[4].
W Polsce występuje jeszcze kubek ołowianoszary (Cyathus olla) i kubek prążkowany (Cyathus striatus). Ten pierwszy ma gładką wewnętrzna powierzchnię, a zewnętrzną bez kolców, kubek prążkowany zaś ma wnętrze wyraźnie prążkowane[4].
Występowanie i siedlisko
W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, Niemczech, Anglii i Holandii[3].
Saprotrof, grzyb koprofilny. Występuje na polach, ogrodach, ogrodach działkowych, parkach, w szklarniach, ogrodach botanicznych. Rozwija się na gnijących resztkach drzewa i odchodach zwierzęcych. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[3].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-10-18] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-09-20] (ang.).
- ↑ a b c WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 205, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ a b BarbaraB. Gumińska BarbaraB., WładysławW. Wojewoda WładysławW., Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0 .
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 63, ISBN 83-89648-38-5 .
