Konflikt marokańsko-algierski (1963)

Konflikt marokańsko-algierski
zimna wojna
Ilustracja
pogranicze marokańsko-algierskie
Czas

październik 1963

Miejsce

Algieria, Maroko

Przyczyna

agresywna polityka Maroka, chęć odzyskania "historycznych terytoriów", które były pod władaniem Algierii

Wynik

wycofanie się wojsk marokańskich, zwycięstwo polityczne Algierii

Strony konfliktu
 Algieria
Wsparcie:
 Egipt
 Kuba
 Maroko
Wsparcie:
 Francja
Dowódcy
Ahmad Ben Bella
Houari Boumédiène
Hasan II
Driss Alami
Straty
60 zabitych,
260 rannych,
według innych źródeł:
300 zabitych,
379 pojmanych
39 zabitych,
57 pojmanych,
według innych źródeł:
200 zabitych
brak współrzędnych

Konflikt marokańsko-algierski, zwany wojna piaskową (ang. Sand War) – krótkotrwały konflikt graniczny pomiędzy Marokiem a Algierią. Konflikt był nieudaną próbą zajęcia prowincji Tinduf i Baszszar przez Maroko.

Przyczyna i Przebieg

Przyczyną wojny był brak precyzyjnego wytyczenia granicy między Algierią i Marokiem, odkrycie ważnych zasobów mineralnych w spornych rejonach i marokańska koncepcja „Wielkiego Maroka” napędzana przez Partię Niepodległości[1]. Maroko rozpoczęło inwazję, chcąc zdobyć regiony Tinduf i Baszszar, które rząd tego kraju uważał za swoją własność utraconą w chwili uzyskania niepodległości na skutek przesunięć granic dokonanych przez francuskie władze kolonialne. Wojska marokańskie przekroczyły granicę Algierii w październiku 1963 roku. Najbardziej intensywne walki toczyły się wokół miasta Tinduf oraz marokańskiego Fukajk. Choć armia marokańska posiadała nowoczesne, zachodnie uzbrojenie, siły algierskie złożone z weteranów Frontu Wyzwolenia Narodowego z czasów wojny o niepodległość były o wiele bardziej doświadczone[2]. Nieudana ofensywa wojsk marokańskich została ostatecznie zatrzymana po trzech tygodniach na skutek klęsk militarnych Marokańczyków oraz interwencji dyplomatycznej Organizacji Jedności Afrykańskiej i Ligi Arabskiej. Formalne zawieszenie broni podpisano 20 lutego 1964 roku. Wojna piaskowa otworzyła okres rywalizacji między Marokiem będącym konserwatywną monarchią a Algierią - rewolucyjną republiką opartą na nacjonalizmie[3]. Konflikt między tymi krajami odżył w połowie lat 70., gdy Algieria wsparła Front Polisario z Sahary Zachodniej toczący wojnę z marokańskim rządem – wówczas wojska algierskie stoczyły z armią marokańską bitwę o Amgalę z udziałem kilkuset żołnierzy[4][5].

W wojnie piaskowej Maroko było dyskretnie wspierane wojskowo przez Francję i Stany Zjednoczone, natomiast Algieria jawnie przez Kubę i Zjednoczoną Republikę Arabską[6].

Proces demarkacji granicy został przeprowadzony w 1971 roku[7].

Przypisy

  1. Touval 1967, s. 106.
  2. How Cuba aided revolutionary Algeria in 1963 – themilitant.com.
  3. Algiers and Rabat, still miles apart – Le Monde Diplomatique.
  4. Thompson, Virginia McLean; Thompson, Virginia; Adloff, Richard (1980). The Western Saharans: Background to Conflict, s. 176, Croom Helm. ISBN 978-0-389-20148-9.
  5. Barbier, Maurice, Le conflit du Sahara occidental: Réédition d’un livre paru en 1982, Harmattan, 2013, ISBN 978-2-296-27877-6.
  6. Ottaway 1970, s. 166.
  7. Łętocha 1973 ↓, s. 169.

Bibliografia

  • Farsoun, K.; Paul, J., War in the Sahara: 1963, Middle East Research and Information Project (MERIP) Reports 45, 1976, s. 13–16.
  • Heggoy, A.A., Colonial origins of the Algerian-Moroccan border conflict of October 1963, African Studies Review 13 (1), 1970, s. 17–22.
  • Spór marokańsko-algierski. W: Tadeusz Łętocha: Granice i spory terytorialne w Afryce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 153-169.
  • Ottaway, David, Algeria: The Politics of a Socialist Revolution, Berkeley, California: University of California Press, 1970, ISBN 978-0-520-01655-2.
  • Reyner, A.S., Morocco’s international boundaries: a factual background, Journal of Modern African Studies 1 (3), 1963, s. 313–326.
  • Torres-García, Ana, US diplomacy and the North African ‘War of the Sands’ (1963), The Journal of North African Studies 18 (2), 2013, s. 324–348.
  • Touval, S., The Organization of African Unity and African borders, International Organization 21(1), 1967, s. 102–127.
  • p
  • d
  • e
Lata 40.
Lata 50.
Lata 60.
Lata 70.
Lata 80.
Lata 90.
Epilog
Organizacje
Wyścig zbrojeń
Ideologie
Propaganda
Polityka
międzynarodowa
Zobacz też
  • Kategoria Zimna wojna