Karta tytułowa

Karta tytułowa dzieła Kartezjusza: Principia philosophiae, Lodewijk Elzevier, Amsterdam, 1644

Karta tytułowa – karta umieszczona na początku książki, zawierająca podstawowe informacje o tytule, autorze, wydawcy i dacie wydania danej publikacji

Opis

Karta tytułowa zawiera zazwyczaj: imiona i nazwiska autorów, głównych współtwórców publikacji (np. tłumaczy lub ilustratorów), tytuł, podtytuł, drukarza w drukach pochodzących z XVI-XVIII w. (starodruki), nazwę wydawcy lub tzw. sygnet wydawniczy, miejsce i rok wydania[1].

Na karcie tytułowej najmocniej powinien być wyeksponowany tytuł publikacji, słabiej autor, a jeszcze słabiej pozostałe elementy. Nazwiska autorów podaje się zasadniczo w kolejności alfabetycznej, chyba że sami ustalą inną kolejność (m.in. w zależności od wkładu pracy lub autorytetu w danej dziedzinie).

Zgodnie z normą PN-N-01222:1978 Kompozycja wydawnicza książki mogą książka może posiadać główną stronę tytułową, substytut strony tytułowej, która zastępuje główną i jest na niej podany tytuł oraz preliminaria którymi są karty tytułowe lub substytut strony tytułowej oraz wszystkie karty ją poprzedzające[1].

Historia

Pierwsze druki nie posiadały kart tytułowych. Tytuł znajdował się na początku lub na końcu tekstu, bardzo często w formule „incipit” lub „explicit”, bądź też w tzw. kolofonie. W 1464 r. Ulrich Zell drukarz z Kolonii zapoczątkował umieszczanie tytułu na odwrocie pierwszej karty. Z biegiem czasu na pierwszej stronie zaczęto dawać również krótki tytuł składający się z dwóch, bądź trzech wyrazów[2]. Wszystkie elementy do karty tytułowej wprowadził już w „Calendarium” Regimontana z 1476 drukarz wenecki Erhard Ratdolt[2].

Pierwszą kartę tytułową w układzie najbardziej zbliżonym do współczesnego złożył w 1500 r. drukarz lipski Wolfgang Stöckel w wydanym dla Jana Hallera dziele Jana z Głogowa Exercitium super omnes tractatus Parvorum logicalium Petri Hispani[3][2]. W starodrukach na karcie tytułowej bardzo często występują drzeworytowe bądź miedziorytowe reprodukcje. W czasach nowożytnych na karcie tytułowej umieszczano także: nazwisko tłumacza, redaktora, kolejność wydania, bardzo często liczbę rycin i map, numer tomu.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b MałgorzataM. Stanula MałgorzataM., Polskie normy w zakresie opisu bibliograficznego dokumentów, „FIDES - Biuletyn Bibliotek Kościelnych” (1), 1998, s. 103–105 .
  2. a b c Graficzne wyposażenie druków piętnastowiecznych, [w:] BeataB. Gryzio BeataB., Drukowane piękno, Gdańsk: Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska, 2019, s. 11–23, ISBN 978-83-948655-0-4 .
  3. Jerzy SamuelJ.S. Bandtkie Jerzy SamuelJ.S., Historya drukarń krakowskich od zaprowadzenia druków do tego miasta aż do czasów naszych: wiadomością o wynalezieniu sztuki drukarskiey poprzedzona, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1815, s. 219 [dostęp 2021-01-15]  (pol.).

Bibliografia

  • Karta tytułowa, [w:] Encyklopedia Wiedzy o Książce, pod red. A. Birkenmajera, B. Kocowskiego, J. Trzynadlowskiego, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971, k. 1112-1113.
  • p
  • d
  • e
Skład książki
Oprawa
  • Bukram
  • Skóra
  • Oprawa celkowa
  • Oprawa żłobkowa
  • Oprawa szyta
  • Oprawa klejona
  • Oprawa bezszwowa
  • Oprawa broszurowa
  • Oprawa spiralowa
  • Okładka
  • Okładka jednolita
  • Okładzina okładki
  • Grzbiet
  • Wyklejka
  • Oklejka książki
  • Blurb
Składka
Wnętrze książki
Skład
i łamanie tekstu
Font
Inne

  • Kategoria:Bibliologia
  • Kategoria:Poligrafia
  • LCCN: sh85135655
  • GND: 4185576-0
  • BnF: 11933007m
  • BNCF: 41979
  • NKC: ph127611
  • BNE: XX692096
  • J9U: 987007538811405171