Jan Ögmundsson

To jest biografia osoby noszącej nazwisko patronimiczne. Zobacz: islandzkie nazwiska.
Święty
Jan Ögmundsson
Ilustracja
Biskup Jón trzymający księgę i pastorał na ilustracji z XIX-wiecznego manuskryptu islandzkiego
Data urodzenia

1052

Data śmierci

23 kwietnia 1121

Czczony przez

Kościół katolicki

Kanonizacja

1200
Þingvellir
przez Althing

Wspomnienie

23 kwietnia

Szczególne miejsca kultu

Bazylika katedralna Chrystusa Króla w Reykjavíku

Jan Ögmundsson (Jón) (ur. 1052, zm. 23 kwietnia 1121) – islandzki duchowny katolicki, pierwszy biskup Hólaru, święty kościoła katolickiego.

W 1106 r. założył siedzibę biskupią w Hólarze w północnej Islandii i pełnił w niej służbę do śmierci. Jan swoją misją uczynił wykorzenienie pozostałości pogaństwa, m.in. zmienił nazwy dni tygodnia. W ten sposób óðinsdagr, „dzień Odyna”, stał się „dniem środka tygodnia”- miðvikudagr, a dni Tyra i Thora stały się odpowiednio „trzecim” i „piątym dniem”.

Nazwy dni tygodnia wymyślone przez św. Jana są w użyciu w Islandii po dziś dzień, jednak nie udało mu się całkowicie zatrzeć pamięci o starych bogach. Sto lat po jego śmierci zostały napisane Edda prozaiczna oraz Edda poetycka, w ten sposób zachowana została pogańska mitologia i poezja.

Jan został ogłoszony świętym w 1200 r[1].

Obok św. Gudmunda i św. Torlaka jest najbardziej czczonym świętym pochodzącym z Islandii. Jego wspomnienie obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci, a 3 marca obchodzi się rocznicę translacji (przeniesienia jego szczątków).

Zobacz też

 Osobny artykuł: Lista biskupów Hólaru.
 Osobny artykuł: wstawiennictwo świętych.

Przypisy

  1. Hver var Jón Ögmundsson?. Vísindavefurinn. [dostęp 2012-08-13].

Bibliografia

  • Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 3: H-Ł. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 220. ISBN 83-7097-464-3.
  • p
  • d
  • e
Biskupi Hólaru
Biskupi diecezjalni
  • Jan Ögmundsson (1106–1121)
  • Ketill Þorsteinsson (1122–1145)
  • Björn Gilsson (1147–1162)
  • Brandur Sæmundsson (1163–1201)
  • Guðmundur góði Arason (1203–1237)
  • Bótólfur (1238–1247)
  • Heinrekur Kársson (1247–1260)
  • Brandur Jónsson (1263–1264)
  • Jörundur Þorsteinsson (1267–1313)
  • Auðunn rauði (1313–1322)
  • Lárentíus Kálfsson (1324–1331)
  • Egill Eyjólfsson (1332–1341)
  • Ormur Ásláksson (1342–1356)
  • Jón skalli Eiríksson (1358–1390)
  • Pétur Nikulásson (1391–1411)
  • Jón Henriksson (1411–1423)
  • Jón Vilhjálmsson (1425–1435)
  • Jón Bloxwich (1435–1440)
  • Róbert Wodbor (1441)
  • Gottskálk Keneksson (1442–1457)
  • Ólafur Rögnvaldsson (1458–1495)
  • Gottskálk grimmi Nikulásson (1496–1520)
  • Jón Arason (1524–1550)
  • SNL: Jon_Ogmundsson_den_hellige