Izydor Oracz

Święty
Izydor Oracz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

ok. 1080
Madryt (Hiszpania)

Data i miejsce śmierci

ok. 1130
Madryt

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

1619
przez Pawła V

Kanonizacja

1622
przez Grzegorza XV

Wspomnienie

15 maja

Atrybuty

pług, anioł, grabie, łopata, kosa, chłopski strój,

Patron

diecezji kieleckiej, Madrytu, Saragossy i rolników

Multimedia w Wikimedia Commons
Ludowy wizerunek św. Izydora
XVIII-wieczne rzeźby św. Izydora i bł. Marii de la Cabeza

Izydor Oracz (hiszp. Isidro Labrador; ur. ok. 1080 w Madrycie, zm. ok. 1130 tamże) – święty katolicki pochodzący z Hiszpanii, patron chłopów.

Życiorys

Izydor Oracz pogrążony w modlitwie, w tle anieli pracujący w polu - obraz Józefa Buchbindera
Tradycyjne przedstawienie świętego Izydora

Urodził się w Madrycie w ubogiej i religijnej rodzinie, która przeniosła się na wieś. Bieda zmusiła go do pracy w charakterze parobka u zamożnych sąsiadów. Według legendy miewał wizje, jego życiu towarzyszyly cudowne zdarzenia, a w czasie gdy się modlił, w pracy na roli pomagał mu anioł. Po ślubie z Marią Toribią[1] przeniósł się do Madrytu. Ponownie go opuścił, gdy Arabowie zajęli miasto, a powrócił, kiedy Madryt został opanowany przez Hiszpanów.

Zmarł około 1130 roku. Za życia słynął z pobożności, z ducha pokuty i z uczynków miłosierdzia. Został pochowany na cmentarzu św. Andrzeja. W 1170 przeniesiono jego relikwie do kościoła, w którym otrzymał chrzest święty. Informacje o cudach, dziejących się przy jego grobie, ściągały mnóstwo pielgrzymów.

Kult

Święty Izydor przedstawiany jest często jako orędownik chłopów i ubogich
XIX-wieczny, ludowy obraz świętego Izydora malowany na szkle

Beatyfikacji Izydora dokonał w roku 1619 papież Paweł V, a kanonizacji w 1622 Grzegorz XV[2].

Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 15 maja oraz w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego 10 maja.[3]

Patronat

Św. Izydor Oracz jest patronem Madrytu, rolników, osób ciężko pracujących, orędownikiem w czasie suszy, opiekunem zwierząt domowych oraz patronem osób opiekujących się zwierzętami.

W Polsce jest drugim patronem diecezji kieleckiej i patronem wielu parafii, m.in. w Biadkach, Dobrakowie, Radlinie Górnym, Smolanach, Nowej Wsi, Domosławice, Gorzkowicach i Topólczy. W Białymstoku istnieje Stowarzyszenie Świętego Izydora Oracza, które przyznaje Medal Świętego Izydora Oracza za szczególne zasługi dla rolnictwa[4]. Na terenie Polski autentyczne partykuły relikwii Świętego Izydora znajdują się w kościołach w Topólczy w diecezji zamojsko-lubaczowskiej, Górznie w diecezji toruńskiej, Borzykowej w archidiecezji częstochowskiej i Białymstoku w archidiecezji białostockiej[5].

Ikonografia

W ikonografii św. Izydor przedstawiany jest z atrybutami takimi jak pług (symboliczne narzędzie pracy rolników) i krucyfiks. Na obrazach malowany jest w charakterystycznym ujęciu, gdy klęczy przed krzyżem lub figurą, a obok aniołowie orzą jego pługiem. Nawiązuje to do jednej z wizji, jakiej miał doświadczyć św. Izydor.

Pozostałe atrybuty: Anioł, który orze podczas modlitwy Świętego, pług zaprzężony w dwa woły[6], kłosy, laska, spod której wypływa źródło, i różaniec.

Obchody[7]

Od 1996 roku około połowy maja corocznie odbywa się pielgrzymka św. Izydora Oracza do Sanktuarium Matki Bożej Lubeckiej w Lubecku organizowana przez Śląską Izbę Rolniczą. Od 2017 roku wraz z pielgrzymką organizowany jest konkurs orki zabytkowymi traktorami i wystawa zabytkowych maszyn rolniczych przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Lubecko wraz z Klubem Miłośników Starej Techniki RetroTRAKTOR i klubem Traktor i Maszyna.

Przysłowia ludowe

  • „Na Izydora pusta komora.”[8]
  • „Na świętego Izydora często bywa chłodna pora.”
  • „Na świętego Izydora dla bociana pora.”
  • „Święty Izydor wołkami orze, a kto go prosi, to mu pomoże.”

Zobacz też

Przypisy

  1. Bl. Mary de la Cabeza of Torrejon, beatyfikowana w 1697 roku – Święci i błogosławieni dnia 9 września (ang.).
  2. „Księga imion i świętych”, tom 3, Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa, Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 1998.
  3. Rzymskie Martyrologium | Msza święta Wszech czasów [online], msza.net [dostęp 2021-05-10] .
  4. Ustanowienie medalu ma nawiązywać do zamysłu ostatniego króla Polski Stanisława Poniatowskiego, który chciał ustanowić ordery Świętego Izydora Oracza, nie zdążył jednak tego uczynić. – Medale Izydora Oracza na stronie Pierwszego Portalu Rolnego [opublikowano: 17.04.2008].
  5. Wojciech Mścichowski: Święty Izydor błogosławi w Borzykowie. Niedziela Częstochowska.
  6. Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 77. ISBN 978-83-247-0574-0.
  7. AleksyA. Klawek AleksyA., Msze św. ku czci Matki Bożej Niepokalanej, „Ruch Biblijny i Liturgiczny”, 7 (3–6), 1954, s. 176, DOI: 10.21906/rbl.2535, ISSN 2391-8497 .
  8. Święty Izydor Oracz z Madrytu. Duszpasterstwo Rolnikow. [dostęp 2012-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-08)].

Bibliografia

  • Święty Izydor Rolnik. Patron Rolników, GrzegorzG. Wojciechowski (oprac.), Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”, 2008, ISBN 978-83-7548-076-4, OCLC 802024860 .
  • Święty Izydor Oracz na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 29.04.2010]
  • Małgorzata Strzelec, ks. Krzysztof Ordziniak, Święty Izydor Oracz, Kraków: Wydawnictwo WAM 2019, ISBN 978-83-8131-118-2.

Linki zewnętrzne

  • Uroczystości Wspomnienia Świętego Izydora Oracza w Białymstoku (15–16 maja 2010) – Wrota Podlasia [opublikowano: 2010-05-11]
  • ISNI: 0000000109805962
  • VIAF: 64800768, 13735266
  • LCCN: n85055535
  • GND: 118639854
  • NKC: jx20041019004
  • NTA: 087699214
  • PLWABN: 9810565059905606
  • NUKAT: n00094246
  • J9U: 987011218794805171
  • WorldCat: viaf-64800768
  • Catalana: 0034024