Ilja Karaimowicz

Ilja Karaimowicz (ukr.: Ілляш Караїмович), data urodzenia nieznana – zginął 4 maja 1648 nad Dnieprem w miejscu zwanym Kamienny Zaścianek (ukr. Кам'яний Затон) – pułkownik pułku perejasławskiego kozaków rejestrowych, uczestnik powstania Pawluka w 1637 roku, starszy wojska rejestrowego w latach 1637—1648. Znany także jako Eliasz Karaimowicz, Wadowski, Iwan Illjasz (Іван Ілляш) i Illjasz Ormiańczyk (Ілляш Ормянчик). Według jednej z hipotez miał być pochodzenia karaimskiego i wywodzić się z krymskiego rodu Uzunów.

Kariera wojskowa

W kwietniu 1634 roku, podczas wojny polsko-rosyjskiej (1632-1634) Ilja Karaimowicz wraz z Jakubem Ostrzaninem dowodził oddziałami kozackimi wchodzącymi w skład korpusu Żółkiewskiego i Wiśniewskiego.

W 1638 roku pod dowództwem Ilji Karaimowicza 4 tysiące kozaków rejestrowych wraz z wojskami polskimi dokonało marszu na Ukrainę w celu zdobycia Siczy Zaporoskiej. Zaporożcy na czele z koszowym Dymitrem Hunią odparli szturm wojsk polsko-kozackich, po czym część wojsk Karaimowicza przeszło na stronę broniących się. Nieco później, w tym samym roku Karaimowicz brał udział w tłumieniu powstania Ostranicy i Huni.

W 1646 roku wraz ze starszyzną kozacką wśród której był Iwan Barabasz i Bohdan Chmielnicki otrzymali od króla Władysława IV w Warszawie przywileje i znaczną sumę pieniędzy na przygotowanie na Ukrainie wojska kozackiego ma planowaną wojnę z Turcją[1].

W roku 1648 na początku Powstania Chmielnickiego Karaimowicz i Barabasz wystąpili na czele kozaków rejestrowych przeciwko powstańcom. 4 maja 1648 na kozackiej radzie kozacy rejestrowi postanowili przejść na stronę powstańców, a Karaiamowicz i Barabasz zostali zgładzeni.

Bibliografia

  • Літопис Самовидця. видання підготував Я. І. Дзира. — Київ: «Наукова думка», 1971. — 208 с.
  • Дзира Я. І. Українська історіографія другої половини XVII ст. та перекази про Богдана Хмельницького. — Історіографічні дослідження в Українській РСР, вип. l, К., 1968, стор. 178 — 186.
  • Яворницький Д.І. Історія запорозьських козаків. Т.2. Коментарі Г. Я. Сергіенка.
  • Zajączkowski W., Karaimowicz Wadowski lliasz (zm. 1648). Polski Słownik Biograficzny, t. 12, Wrocław 1966-1967, s. 14-15.

Przypisy

  1. Według legendy narodowej Chmielnicki wykradł podstępem listy o planowanej wojnie, które Ilja Karaiamowicz otrzymał od króla, z którymi zbiegł na Zaporoże wzniecając powstanie. Same listy posłużyły zdobyciu wsparcia tureckiego.
  • VIAF: 7350151778233618130001
  • PLWABN: 9810683164105606
  • WorldCat: viaf-7350151778233618130001