Hermann von Balk

Ten artykuł od 2007-05 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Hermann von Balk

Pomnik Hermana von Balka w Kwidzynie (Marienwerder) na Targu Rybnym, zniszczony w 1945
Data i miejsce śmierci	5 marca 1239 Würzburg
Mistrz krajowy Zakonu Krzyżackiego w Prusach
Okres sprawowania	1230-1238
Krajowy mistrz inflancki
Okres sprawowania	1237–1238
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Multimedia w Wikimedia Commons

Hermann von Balk (zm. 5 marca 1239 w Würzburgu) – pierwszy mistrz krajowy zakonu krzyżackiego w Prusach, następnie mistrz krajowy inflancki. W działalności misyjnej z użyciem miecza zwalczał plemiona pruskie^[1]

Życiorys

Balk urodził się w Dolnej Saksonii. Prawdopodobnie dołączył do Krzyżaków w Akce w 1189 roku, w czasie III krucjaty^[2]. Wielki mistrz Hermann von Salza mianował go mistrzem krajowym Prus. Balk nad Wisłę przybył w 1230 z niewielką grupą zakonników i zaangażował się w podbój ziem pruskich^[1].

Fragment Kroniki ziem pruskich Mikołaja von Jeroschina:

"W 1230 r. Balk przybył do Nieszawy, a wkrótce – dowodząc niewielką grupą zbrojnych – przeprawił się przez Wisłę i tam założył pierwsza osadę – Toruń (dzisiejszy Stary Toruń). To stąd kierował później walką z plemionami pruskimi, tędy przepuszczał pierwsze oddziały rycerzy i osadników, którzy korzystając z krzyżackiej osłony, planów i pieniędzy w błyskawicznym czasie wybudowali nowe miasta, potężne zamki."

28 grudnia 1233 wydał przywileje lokacyjne dla Torunia i Chełmna (tzw. prawo chełmińskie). Podobne otrzymały później Radzyń Chełmiński, Kwidzyn, Kowalewo Pomorskie, Grudziądz, Brodnica.

W 1234 uczestniczył w pierwszej wyprawie krzyżowej do Prus zorganizowanej przez zakon krzyżacki w której wzięło też udział rycerstwo polskie i niemieckie, zakończonej klęską Prusów nad Dzierzgonią^[1].

 Osobny artykuł: Bitwa nad Dzierzgonią.

W 1236 r. Balk nadał rycerzowi Dytrykowi de Dypenowowi rozległy obszar ziemi na północ od Kwidzyna, dzięki czemu powstały pierwsze dobra rycerskie w Prusach. Umacniał i rozbudowywał Toruń, który w tym czasie przeistoczył się w potężną twierdzę.

Zobacz w Wikiźródłach tekst Pokłon Hermana Balka autorstwa Stefana Żeromskiego

Rok później Balk poprowadził swoich rycerzy aż nad Zalew Wiślany, gdzie zapoczątkował budowę Elbląga.

W 1237 roku mianowano go mistrzem krajowym zakonu kawalerów mieczowych. Balk doprowadził do zjednoczenia obu zakonów rycerskich. Potem na krótko wrócił do Prus i sprowadził dominikanów do Elbląga. Po ponownym wyjeździe do Inflant prowadził rokowania z królem Danii Waldemarem II Zwycięskim w sprawie podziału Estonii. Wielki mistrz zobowiązał go do zorganizowania i poprowadzenia wyprawy przeciwko Rusinom, podczas której Balk, wprawnie dowodząc swoimi rycerzami, rozgromił wojska ruskie.

Wkrótce po tym prawdopodobnie zaczęły go nękać choroby i coraz trudniej przychodziło mu pełnić obowiązki. Zrezygnował z wszystkich godności i osiadł w Würzburgu, gdzie umarł pod koniec marca 1239 roku.

Przypisy