Frances Burney

Fanny Burney
Frances Burney
Ilustracja
Portret Fanny Burney pędzla jej kuzyna Edwarda Francisa Burneya, ok. 1784–1785, National Portrait Gallery
Data i miejsce urodzenia

13 czerwca 1752
King’s Lynn

Data i miejsce śmierci

6 stycznia 1840
Londyn

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons

Frances Burney, Fanny Burney, Frances d’Arblay (ur. 13 czerwca 1752 w King’s Lynn, zm. 6 stycznia 1840 w Londynie[1]) – angielska powieściopisarka i pamiętnikarka, autorka powieści Ewelina, uważanej za istotny etap w rozwoju powieści obyczajowej[1].

Życiorys

Była trzecim z sześciorga dzieci angielskiego kompozytora Charlesa Burneya. Samodzielnie uczyła się pisać i czytać. W 1778 roku opublikowała anonimowo swoją pierwszą powieść Ewelina, traktującą o młodej, wchodzącej w świat dziewczynie. Utwór szybko zyskał popularność, a po wyjściu na jaw tożsamości autorki Burney zaczęła bywać w literackich kręgach Londynu. W 1782 roku wydała następną powieść Cecilia, przyjętą równie dobrze jak jej debiut[1].

W roku 1785 została przedstawiona na dworze królewskim Jerzego III, a w latach 1786–1791 była niższej rangi damą dworu królowej Zofii Charlotty[1].

W wieku 41 lat poślubiła francuskiego emigranta, Alexandre'a d'Arblaya, generała adiutanta La Fayette'a. Wydała kolejną powieść, noszącą tytuł Camilla (1796), a za uzyskane dzięki niej fundusze małżeństwo kupiło dom w Surrey. W latach 1802–1815 przebywała wraz z mężem i synem we Francji. Po powrocie do Anglii d’Arblaysowie osiedlili się w Bath, zaś po śmierci Alexandre'a w 1818 roku Fanny przeniosła się do Londynu. Przygotowała do publikacji pamiętniki ojca, wydane w 1832 roku. Zmarła w 1840 roku[1].

Twórczość

Powieści[1]:

  • Ewelina, czyli Wyjście młodej panny na scenę świata (Evelina: Or The History of A Young Lady's Entrance into the World, Londyn 1778, wyd. polskie Wilno, 1830[2]),
  • Cecilia: Or, Memoirs of an Heiress (Londyn 1782),
  • Camilla: Or, A Picture of Youth (Londyn 1796),
  • The Wanderer: Or, Female Difficulties (Londyn 1814).

Burney była też autorką pamiętników z opisami życia dworskiego i artystycznego Londynu oraz licznych listów, wydanych w 8 tomach w latach 1972–80[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g Frances Burney, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-01-21]  (ang.).
  2. SamuelS. Orgelbrand SamuelS., Encyklopedyja powszechna. T. 4, Bol.-Cec., 1860, s. 658 .
  • ISNI: 0000000121442447
  • VIAF: 95297439
  • LCCN: n80075853
  • GND: 118638106
  • LIBRIS: xv8bb35g5fs26xl
  • BnF: 11885853b
  • SUDOC: 026650908
  • SBN: SBLV071619
  • NLA: 36171949
  • NKC: ola2002158019
  • BNE: XX1229084, XX5451839
  • NTA: 06893419X
  • CiNii: DA00930691
  • Open Library: OL292426A, OL6435745A
  • PLWABN: 9810681102205606
  • NUKAT: n98701716
  • OBIN: 603
  • J9U: 987007304875705171
  • PTBNP: 182939
  • ΕΒΕ: 130437
  • KRNLK: KAC2018O0981
  • PWN: 3882166
  • Britannica: biography/Fanny-Burney
  • NE.se: fanny-burney
  • SNL: Frances_Burney
  • Catalana: 0223650
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 10280