Cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy w Gryficach

Cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy
A-1088 , nr decyzji Kl.3-5340/11/88 z dnia 28.05.1988
cerkiew parafialna
Ilustracja
Kościół neogotycki, dziś: cerkiew. Widok od strony Kamiennej Bramy (2008)
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Gryfice
ul. Nowy Świat 1

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

wrocławsko-szczecińska

Wezwanie

Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy

Wspomnienie liturgiczne

15/28 sierpnia

Historia
Data powołania

29 listopada 1954

Data rozpoczęcia budowy

1911

Data zakończenia budowy

1913

Aktualne przeznaczenie

czynna świątynia prawosławna

Poprzednie wyznanie

staroluterańskie (1913–1945), katolickie (1946–1954)

Dane świątyni
Styl

neogotycki

Świątynia
• materiał bud.


• cegła

Wieża kościelna
• liczba wież


1

Liczba ikonostasów

1 (od 2009)

Dzwonnica
• typ dzwonnicy


wbudowana

Położenie na mapie Gryfic
Mapa konturowa Gryfic, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy”
Położenie na mapie powiatu gryfickiego
Mapa konturowa powiatu gryfickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy”
Położenie na mapie gminy Gryfice
Mapa konturowa gminy Gryfice, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy”
Ziemia53°55′10,0″N 15°11′57,0″E/53,919444 15,199167
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy – prawosławna cerkiew parafialna w Gryficach. Należy do dekanatu Szczecin diecezji wrocławsko-szczecińskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Świątynia znajduje się przy ulicy Nowy Świat 1.

Historia

Widok ogólny (2015)

Obiekt został wybudowany w latach 1911–1913 w stylu neogotyckim na planie krzyża łacińskiego jako kościół staroluterański pw. św. Jana (niem.  St. Johanniskirche). Stanęła w miejscu ryglowego kościoła z 1851, który został rozebrany w kilkadziesiąt lat później. Po II wojnie światowej obiekt pełnił przez kilkanaście miesięcy rolę magazynów, a od 10 maja 1946 zorganizowano w nim kościół katolicki pw. św. Stanisława Kostki, który był użytkowany przez Katolicki Urząd Parafialny w Gryficach[a].

29 listopada 1954 przejęty został przez prawosławnych. Dzięki staraniom wiernych i duchowieństwa w tym samym roku powstała parafia Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy[1]. W latach 1987–1992 świątynia była remontowana. Do 2009 gryficka cerkiew – jako jedyna w Polsce – nie posiadała ikonostasu[potrzebny przypis]. Część wyposażenia świątyni pochodzi z cerkwi w Dolicach[2].

Cerkiew została wpisana do rejestru zabytków dziedzictwa narodowego (nr rej. A-1088 z 28 maja 1988)[3].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Świątynia nie była własnością miejscowej parafii rzymskokatolickiej. J. Macholak: Z dziejów parafii rzymskokatolickiej w Gryficach [w]: Cieśliński A. (pod red.), Ziemia Gryficka 1993. Kościół katolicki na ziemi gryfickiej. s. 39.

Przypisy

  1. ↑ J. Macholak: Z dziejów parafii rzymskokatolickiej w Gryficach [w]: Cieśliński A. (pod red.), Ziemia Gryficka 1993. Kościół katolicki na ziemi gryfickiej. s. 49.
  2. ↑ ks. Jarosław Biryłko: Zakończono kolejne prace przy zabytkowej cerkwi pw. św. Mikołaja w Dolicach. cerkiew.pl, 10 lutego 2014. [dostęp 2021-05-01].
  3. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .

Bibliografia

Opracowania

  • Macholak J., Z dziejów parafii rzymskokatolickiej w Gryficach w latach 1945–1957 [w]: Cieśliński A. (pod red.), Ziemia Gryficka 1993. Kościół katolicki na ziemi gryfickiej, Szczecin–Gryfice 1993.