Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Kramarzówce

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego
A-1504 z dnia 02.12.1986
nieczynna kultowo
Ilustracja
Elewacja boczna
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Kramarzówka

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

Wezwanie

Podwyższenia Krzyża Świętego

Historia
Data zakończenia budowy

1790

Poprzednie wyznanie

Kościół Greckokatolicki w Polsce do 1947

Położenie na mapie gminy Pruchnik
Mapa konturowa gminy Pruchnik, na dole znajduje się punkt z opisem „Kramarzówka, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kramarzówka, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kramarzówka, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego
Mapa konturowa powiatu jarosławskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kramarzówka, cerkiew”
Ziemia49°51′35,9″N 22°30′06,7″E/49,859972 22,501861
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Kramarzówce − parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Kramarzówce, zbudowana w 1790.

W 1947 cerkiew przejęta i użytkowana do 2000 przez Kościół rzymskokatolicki. Od 2000 po wybudowaniu nowego kościoła nieczynna kultowo i opuszczona.

Świątynię wpisano w 1986 do rejestru zabytków[1].

Historia obiektu

Cerkiew w Kramarzówce istniała już na początku XVI w. Obecną świątynię zbudował w 1790 ówczesny właściciel wsi Ignacy Smulski jako kaplicę dworską. W latach późniejszych przekształcona została na parafialną cerkiew greckokatolicką. Była remontowana w 1889, 1932 i w 1970[2]. Pod koniec okresu międzywojennego w Kramarzówce mieszkało około 600 Ukraińców, których wysiedlono w 1947 na ziemie zachodnie[3].

Architektura i wyposażenie

Budowla murowana, orientowana jednonawowa. Trójdzielna, prezbiterium zamknięte trójbocznie z zakrystią od południa, przy nawie od południa kaplica z ołtarzem. Od frontu do babińca dobudowany prawdopodobnie w 1932 przedsionek nakryty dachem dwuspadowym. Dachy dwuspadowe z kwadratową wieżyczką nad nawą z sygnaturką i hełmem w kształcie iglicy. Wokół sanktuarium potężne przypory[2][4].

Wokół cerkwi

Obok świątyni znajduje się murowana dzwonnica z magazynkiem z trzema arkadami u góry z końca XVIII w.[4][3]

  • Elewacja frontowa
    Elewacja frontowa
  • Widok od strony prezbiterium
    Widok od strony prezbiterium
  • Dzwonnica
    Dzwonnica

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2021-02-11] .
  2. ↑ a b Jacek Żabicki: Leksykon zabytków architektury Lubelszczyzny i Podkarpacia. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2013, s. 260. ISBN 978-83-213-4787-5.
  3. ↑ a b Stanisław Kłos: Jarosław, Radymno, Sieniawa, Pruchnik i okolice. Roksana Krosno, Krosno 1988, Wydanie I, s. 167. ISBN 83-87282-65-0.
  4. ↑ a b Maciej Skowroński: Cerkwie Nadsania. Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2005, s. 14. ISBN 83-88887-42-4.