Billingsgate Market

Billingsgate Market
Ilustracja
Wjazd na teren targu; w tle wieżowce Canary Wharf
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Anglia

Miejscowość

Londyn

Adres

Trafalgar Way
Poplar
Londyn
E14 5ST

Typ budynku

hala targowa

51°30′23″N 0°00′50″W/51,506389 -0,013889
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Mapa konturowa Wielkiego Londynu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pierwotnalokalizacja”, po prawej znajduje się również punkt z opisem „Obecna lokalizacja”
Położenie na mapie Wielkiego Londynu

Billingsgate Market – targ rybny w Londynie, w dzielnicy Poplar, na skraju Isle of Dogs (gmina Tower Hamlets)[1], największy na terenie Wielkiej Brytanii[2]. Nazwa targu nawiązuje do jego pierwotnej lokalizacji w dzielnicy Billingsgate(inne języki), w City of London. Pomimo relokacji w 1982 roku poza granice City, jego zarządcą pozostaje City of London Corporation(inne języki)[3].

Opis

Na targu prowadzona jest sprzedaż ryb, owoców morza i produktów pochodnych z niemal wszystkich brytyjskich portów rybackich, a także pochodzących z importu (ok. 40% sprzedaży). Większość towarów sprowadzana jest drogą lądową bezpośrednio po połowie. Średnia roczna ilość sprzedawanego towaru wynosi około 25 tys. ton[2]. Na targu prowadzona jest głównie sprzedaż hurtowa; odbiorcami są m.in. przedsiębiorstwa branż gastronomicznej, hotelarskiej i handlu detalicznego. Wstęp na targ możliwy jest również dla nabywców indywidualnych[3]. Targ czynny jest w dni robocze, w godzinach wczesnoporannych[4].

Targ mieści się w hali targowej dawniej służącej za magazyn portowy, ulokowanej nad dokiem północnym, należącym do kompleksu portowego West India Docks[5]. Na parterze hali znajduje się 98 stoisk targowych, 28 sklepów oraz dwie kawiarnie. Na pierwszym piętrze znajduje się przestrzeń biurowa. Kompleks targowy, obejmujący też przylegające do hali tereny i okoliczne zabudowania, zajmuje powierzchnię 13 akrów (nieco ponad 5 ha). W jego obrębie znajdują się m.in. chłodnie, wytwórnia lodu oraz zakłady handlowo-usługowe związane z branżą gastronomiczną[2][3].

Targ znajduje się na obrzeżu kompleksu biurowego Canary Wharf. Przed główną bramą wjazdową umieszczona jest instalacja artystyczna Traffic Light Tree[6].

Historia

Początki targu sięgają czasów rzymskich[7]. Mieścił się on pierwotnie w obrębie City of London, w dzielnicy Billingsgate(inne języki), przy Lower Thames Street(inne języki), nad brzegiem Tamizy. Z 1016 roku pochodzi najstarsza odnotowana informacja o pobieranych tam opłatach targowych[5]. W Billingsgate prowadzono rozładunek i sprzedaż różnorakich towarów, m.in. zboża, soli, ceramiki, węgla, żelaza, jak i ryb[8][5]. Rozładunek statków rybackich koncentrował się pierwotnie w Queenhithe(inne języki), położonym w górę rzeki, za Mostem Londyńskim. Ten sprawiał trudności nawigacyjne, toteż Billingsgate, położone przed mostem, z czasem przejęło dominującą rolę[5]. W 1698 lub 1699 roku ustawa parlamentu angielskiego(inne języki) ustanowiła Billingsgate „wolnym i otwartym targiem dla ryb wszelkiego rodzaju”[8][5].

Do połowy XIX wieku Billingsgate Market było niezadaszonym targowiskiem; poszczególni handlarze prowadzili własne stragany. W 1850 roku wzniesiona została hala targowa według projektu Jamesa Bunstone′a Bunninga(inne języki). Ta wkrótce okazała się niewystarczająca, w związku z czym wyburzono ją w 1873 roku. Jej miejsce zastąpił nowy budynek zaprojektowany przez Horace′a Jonesa wzniesiony w latach 1874–1877[5].

W styczniu 1982 roku targ przeniesiony został do jego obecnej siedziby – dawnego magazynu portowego nad dokiem wchodzącym w skład kompleksu West India Docks, około 5 km na wschód od pierwotnej lokalizacji. Relokacja targu była jednym z pierwszych przedsięwzięć podjętych w ramach rewitalizacji londyńskiej dzielnicy portowej[a]. W sąsiedztwie targu w kolejnych latach wybudowany został kompleks biurowy Canary Wharf[5]. Poprzednia hala targowa, obecnie znana pod nazwą Old Billingsgate(inne języki)[9], została sprzedana i przystosowana do roli hali wielofunkcyjnej, wpisana do rejestru zabytkowych budynków, jako obiekt klasy II[5].

Targ słynął dawniej ze skórzanych kapeluszy, zwanych bobbin hat[10], noszonych przez zatrudnionych na nim tragarzy(inne języki), rzekomo wzorowanych na hełmach noszonych przez angielskich łuczników podczas bitwy pod Azincourt. Znany był również z tego, że sprzedawcy posługiwali się nieprzyzwoitym słownictwem[5], co odnotowano już w XVI i XVII wieku. Słowo billingsgate weszło do słowników angielszczyzny w znaczeniu „wulgarnego, obraźliwego języka”[11][12].

W listopadzie 2022 roku zarządca targu, City of London Corporation(inne języki), przedstawił plany ponownej relokacji targu, w miejsce dawnego doku Dagenham Dock(inne języki), na terenie gminy Barking and Dagenham. Według planów, których realizacja zapowiedziana została na 2027/2028 rok, do wspólnej hali targowej mają zostać przeniesione także dwa inne londyńskie targi hurtowe – mięsny Smithfield Market(inne języki) oraz warzywno-owocowy New Spitalfields Market(inne języki)[13].

  • Hala targowa nad dawnym dokiem portowym
    Hala targowa nad dawnym dokiem portowym
  • Wnętrze hali targowej
    Wnętrze hali targowej
  • Pierwsza hala targowa, 1850–1873 (wyburzona)
    Pierwsza hala targowa, 1850–1873 (wyburzona)
  • Druga hala targowa, 1877–1982 (obecnie hala wielofunkcyjna)
    Druga hala targowa, 1877–1982 (obecnie hala wielofunkcyjna)

Uwagi

  1. ↑ Doki portowe zamknięto w 1980 roku[5].

Przypisy

  1. ↑ Find Billingsgate Market. City of London. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  2. ↑ a b c About Billingsgate Market. City of London. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  3. ↑ a b c Billingsgate Market merchants and products. City of London. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  4. ↑ Billingsgate Market: fish market. Visit London. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  5. ↑ a b c d e f g h i j Christopher Hibbert, Ben Weinreb, John Keay, Julia Keay: The London Encyclopaedia. Wyd. 3. Macmillan, 2010, s. 68–69, 999. ISBN 978-1-4050-4925-2.
  6. ↑ Traffic Light Tree. Atlas Obscura. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  7. ↑ Edward Jones, Christopher Woodward: A guide to the architecture of London. Phoenix Illustrated, 1997, s. 290. ISBN 978-0-7538-0162-8. (ang.).
  8. ↑ a b History of Billingsgate Market. City of London. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  9. ↑ Old Billingsgate. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  10. ↑ BILLINGSGATE HATS (1949). British Pathe. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  11. ↑ Billingsgate. Dictionary.com. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  12. ↑ billingsgate. Merriam-Webster. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  13. ↑ City of London Corporation: City Corporation wholesale markets relocation to bring thousands of jobs to Barking and Dagenham. Wholesale Market. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  • SNL: Billingsgate