Białobrzuch
| Niviventer | |||
| J.T. Marshall, 1976[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – białobrzuch kasztanowaty (N. fulvescens) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ssaki | ||
| Podgromada | żyworodne | ||
| Infragromada | |||
| Rząd | gryzonie | ||
| Podrząd | Supramyomorpha | ||
| Infrarząd | myszokształtne | ||
| Nadrodzina | myszowe | ||
| Rodzina | myszowate | ||
| Podrodzina | myszy | ||
| Plemię | Rattini | ||
| Rodzaj | białobrzuch | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Mus niviventer Hodgeson, 1836 | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
| |||
Białobrzuch[2] (Niviventer) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące we wschodniej i południowo-wschodniej Azji[3][4][5].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 102–205 mm, długość ogona 120–270 mm, długość ucha 17–29 mm, długość tylnej stopy 18–40 mm; masa ciała 21,5–213 g[4][6].
Systematyka
Rodzaj (w randze podrodzaju w obrębie Rattus) zdefiniował w 1976 roku amerykański teriolog i ornitolog Joe Truesdell Marshall w książce swojego autorstwa o tytule Family Muridae: rats and mice[1]. Na gatunek typowy Marshall wyznaczył (absolutna tautonimia) białobrzucha himalajskiego (N. niviventer).
Etymologia
Niviventer: epitet gatunkowy Mus niviventer Hodgson, 1836; łac. nix, nivis ‘śnieg’; venter, ventris ‘brzuch’[1][7].
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[8][6][3][2]:
- Niviventer cremoriventer (G.S. Miller, 1900) – białobrzuch ciemnoogonowy
- Niviventer rapit (Bonhote, 1903) – białobrzuch długoogonowy
- Niviventer cameroni (Chasen, 1940) – białobrzuch wyżynny
- Niviventer fraternus (H.C. Robinson & Kloss, 1916) – białobrzuch sumatrzański
- Niviventer lepturus (Jentink, 1879) – białobrzuch cienkoogonowy
- Niviventer hinpoon (J.T. Marshall, 1976) – białobrzuch wapienny
- Niviventer fulvescens (J.E. Gray, 1847) – białobrzuch kasztanowaty
- Niviventer huang (Bonhote, 1905)
- Niviventer mekongis (H.C. Robinson & Kloss, 1922)
- Niviventer andersoni (O. Thomas, 1911) – białobrzuch chiński
- Niviventer excelsior (O. Thomas, 1911) – białobrzuch syczuański
- Niviventer culturatus (O. Thomas, 1917) – białobrzuch puszysty
- Niviventer brahma (O. Thomas, 1914) – białobrzuch bramiński
- Niviventer niviventer (Hodgeson, 1836) – białobrzuch himalajski
- Niviventer eha (Wroughton, 1916) – białobrzuch przydymiony
- Niviventer coninga (Swinhoe, 1864) – białobrzuch kolczasty
- Niviventer lotipes (G.M. Allen, 1926)
- Niviventer tenaster (O. Thomas, 1916) – białobrzuch dżunglowy
- Niviventer gladiusmaculus Ge Deyan, Liu Liang, Xia Lin, Du Yuanbao, Wen Zhixin, Jilong Cheng, Abramov & Yang Qisen, 2018
- Niviventer pianmaensis Li Song & Yang Junxing, 2009
- Niviventer confucianus (Milne-Edwards, 1871) – białobrzuch konfucjański
- Niviventer bukit (Bonhote, 1903)
- Niviventer sacer (O. Thomas, 1908)
- Niviventer fengi Ge, Feijó & Yang Qisen, 2020
Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu[9]:
- Niviventer gracilis Chaimanee, 1998[10] (Tajlandia)
- Niviventer preconfucianus Zheng Shaohua, 1993[11] (Chińska Republika Ludowa)
Przypisy
- ↑ a b c J.T. Marshall, Jr.: Family Muridae: rats and mice. Bangkok: Privately printed by the Government Printing Office, 1976, s. 402. (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 275. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 468–470. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 820–826. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Niviventer. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-05].
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 300–302. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-09]. (ang.).
- ↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Niviventer Marshall, 1976, Hesperomys project (Version 23.2.0), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-02-26] (ang.).
- ↑ Y. Chaimanee. Plio-Pleistocene rodents of Thailand. „Thai Studies in Biodiversity”. 3, s. 116, 1998. (ang.).
- ↑ 郑绍华 / S.-h. Zheng: 川黔地区第四纪啮齿类 / Quaternary Rodents of Sichuan-Guizhou Area, China. 北京 / Beijing: 科学出版社 / Science Press, 1993, s. 1–270. ISBN 978-7-03-003122-8. (chiń. • ang.).
