Alaksandr Fiaduta

Alaksandr Iosifawicz Fiaduta (biał. Аляксандр Іосіфавіч Фядута, ros. Александр Иосифович Федута, Aleksandr Iosifowicz Fieduta; ur. 3 listopada 1964 w Grodnie) – białoruski literaturoznawca i politolog.

Życiorys

W 1986 r. ukończył studia na Wydziale Filologii Grodzieńskiego Uniwersytetu Państwowego, po czym pracował jako nauczyciel języka rosyjskiego w grodzieńskich szkołach (do 1991). W 1991 r. wybrano go przewodniczącym KC Leninowskiej Komunistycznej Radzieckiej Młodzieży Białorusi (od 1992: Związku Młodzieży Białorusi) – funkcję pełnił do 1994 r.

W 1994 r. wszedł w skład sztabu wyborczego Alaksandra Łukaszenki. Po jego zwycięstwie wyborczym objął urząd szefa Wydziału Informacji Społeczno-Politycznej Administracji Prezydenta. Na początku 1995 r. przeszedł na stronę opozycji, podejmując pracę w gazetach prywatnych (m.in. Biełorusskaja diełowaja gazieta, Moskowskije nowosti, Imia, Narodnaja wola).

W 1997 r. obronił dysertację kandydacką z dziedziny filologii pod tytułem Problem czytelnika w świadomości twórczej A. Puszkina.

11 kwietnia 2021 Fiaduta został razem z Jurasiem Ziankowiczem zatrzymany podczas pobytu w Moskwie przez białoruskie służby specjalne we współpracy z Federalną Służbą Bezpieczeństwa i przewieziony do aresztu KGB w Mińsku. Z powodu jakoby udziału w spisku mającym na celu organizację przewrotu na Białorusi wszczęto przeciwko niemu sprawę karną, za co grozi kara pozbawienia wolności od 8 do 12 lat[1][2].

5 września 2022 Fiaduta został skazany przez sąd w Mińsku na 10 lat pozbawienia wolności w kolonii karnej za „spisek w celu przejęcia władzy państwowej w sposób niekonstytucyjny”[3].

Wybrane publikacje

  • Czytatiel w tworczeskom soznanii A. S. Puszkina, Mińsk 1999
  • Łukaszenko: politiczeskaja biografija, Moskwa 2005

Przypisy

  1. 12 lat więzienia grozi zatrzymanym za organizację “zamachu” na Łukaszenkę [online], Biełsat TV [dostęp 2022-02-21] .
  2. FSB ujawnia próbę „zamachu” na Łukaszenkę [online], Ośrodek Studiów Wschodnich, 19 kwietnia 2021 [dostęp 2022-02-20]  (pol.).
  3. Białoruscy opozycjoniści skazani na 10 i 11 lat kolonii. Za "spisek" zorganizowany przez KGB [online], belsat.eu [dostęp 2024-04-22]  (pol.).
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000117317854
  • VIAF: 84269754
  • LCCN: nr00023349
  • GND: 1051693209
  • BnF: 166595160
  • SUDOC: 099102412
  • NKC: js20080229004
  • NTA: 217688225
  • PLWABN: 9810642785105606
  • NUKAT: n2005112049
  • J9U: 987010984275905171