Afera hazardowa

Automaty o niskich wygranych

Afera hazardowa – wydarzenia związane z ujawnieniem lobbingu politycznego w trakcie prac nad nowelizacją ustawy (VI kadencja Sejmu RP) z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych[1]. Aferę ujawniono 1 października 2009 po opublikowaniu przez „Rzeczpospolitą” artykułu Cezarego Gmyza[2][3] oraz Grażyny Zawadki i zawartych w nim stenogramów nagrań rozmów szefa klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej Zbigniewa Chlebowskiego z biznesmenem z branży hazardowej Ryszardem Sobiesiakiem, które prawdopodobnie zostały uzyskane z Centralnego Biura Antykorupcyjnego[4]. W rozmowach uczestniczyli też m.in. lobbysta Jan Kosek i znajomi Chlebowskiego, pośredniczący w umawianiu spotkań. Według stenogramów Sobiesiak twierdził, że w tej sprawie rozmawiał również z ministrem sportu i turystyki Mirosławem Drzewieckim. 7 kwietnia 2011 roku zostało wydane i podpisane postanowienie o umorzeniu śledztwa w sprawie afery hazardowej[5].

Przedmiot afery

Rozmowy dotyczyły projektowanego art. 47a ust. 2 ustawy, który wprowadzał do 31 grudnia 2015 m.in. 10% dopłaty na cele sportowe dla kasyn, salonów gier i automatów o niskich wygranych. Dopłata miała być w części przeznaczona na budowę Narodowego Centrum Sportu. CBA złożyło doniesienie do prokuratora generalnego w sprawie „zagrożenia interesu ekonomicznego Państwa w związku z przygotowywaniem projektu ustawy o zmianie ustawy o grach i zakładach wzajemnych”, prognozując ewentualne straty budżetu państwa z tytułu nieobjęcia automatów o niskich wygranych dopłatą, na 469 mln zł[6]. 2 października na stronach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów opublikowano kalendarium prac Prezesa Rady Ministrów w związku z informacjami o nieprawidłowościach związanych z rządowymi pracami nad projektem zmian ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych[7].

Skutki polityczne afery

Zbigniew Chlebowski

W związku z publikacją prasową 1 października 2009 Zbigniew Chlebowski został zawieszony w pełnieniu funkcji przewodniczącego klubu parlamentarnego[8], a 5 października Mirosław Drzewiecki podał się do dymisji[9].

7 października 2009 w związku z aferą hazardową do dyspozycji premiera oddali się[10]:

  • wicepremier, minister spraw wewnętrznych i administracji Grzegorz Schetyna,
  • minister sprawiedliwości Andrzej Czuma,
  • sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Adam Szejnfeld,
  • rzecznik prasowy rządu Paweł Graś[11],
  • sekretarz stanu w KPRM Rafał Grupiński,
  • sekretarz stanu w KPRM Sławomir Nowak.

Premier Donald Tusk odwołał również ze stanowiska szefa CBA Mariusza Kamińskiego. Skutkiem afery było również uchwalenie w przyspieszonym tempie ustawy hazardowej[12].

 Zobacz więcej w artykule Hazard, w sekcji Hazard w Polsce.

Komisja śledcza

4 listopada 2009 Sejm RP przyjął głosami 424 posłów wniosek o powołanie Komisji Śledczej do zbadania sprawy przebiegu procesu legislacyjnego ustaw nowelizujących ustawę z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych i wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych w zakresie dotyczącym gier na automatach o niskich wygranych i wideoloterii oraz do zbadania legalności działania organów administracji rządowej badających ten proces.

W skład komisji weszli:

4 grudnia 2009 z prac komisji wyłączeni zostali Beata Kempa oraz Zbigniew Wassermann, jednak po czasie zostali przywróceni.

Andrzej Dera został powołany do komisji 7 maja 2010 na miejsce zmarłego w katastrofie lotniczej w Smoleńsku Zbigniewa Wassermanna.

Opublikowany w lipcu 2010 raport Julii Pitery zdecydowanie negatywnie ocenił sposób prowadzenia prac nad ustawą przez zaangażowane w nią ministerstwa i wykazał po stronie ministerstw biorących udział w pracy nad ustawą zarówno szereg naruszeń przepisów Regulaminu pracy Rady Ministrów, jak i działań nierzetelnych i niecelowych. Pomimo że nie udało się udowodnić celowego zaciemniania procesu legislacji, w opinii autorów proces legislacyjny był spowolniony i nieprzejrzysty[13].

Komisja zakończyła działalność w październiku 2010.

Zobacz kolekcję cytatów związanych z aferą hazardową w Wikicytatach

Przypisy

  1. Dz.U. z 2004 r. nr 4, poz. 27.
  2. Wpływowi politycy i afera hazardowa. rp.pl, 2013-06-05. [dostęp 2013-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-11)]. (pol.).
  3. Kim jest Cezary Gmyz – dziennikarz, który poinformował o trotylu?. onet.pl, 2012-10-31. [dostęp 2013-06-11]. (pol.).
  4. Stenogramy rozmów: „Walczę Rysiu, załatwimy”. „Rzeczpospolita”, 2009-10-01. 
  5. RC / Onet.pl, PAP: Śledztwo ws. afery hazardowej ostatecznie umorzone. 2011-04-07. [dostęp 2011-04-07].
  6. Zuzanna Szybisty: Afera hazardowa. O co chodzi?. 2009-10-01. [dostęp 2009-10-07].
  7. kalendarium prac Prezesa Rady Ministrów w związku z informacjami o nieprawidłowościach związanych z rządowymi pracami nad projektem zmian ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych. [dostęp 2009-10-07].
  8. Chlebowski zawieszony, zastępuje go Dolniak. tvn24.pl, 2009-10-01.
  9. Drzewiecki podaje się do dymisji. Natychmiast. gazeta.pl, 2009-10-05. [dostęp 2009-10-05].
  10. Szef CBA na wylocie. Schetyna, Czuma, Szejnfeld do dymisji.
  11. De facto Graś pozostał na stanowisku rzecznika prasowego.
  12. Dz.U. z 2011 r. nr 134, poz. 779.
  13. Julia Pitera: Proces nowelizacji ustawy o grach i zakładach wzajemnych w latach 2008–2009. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, 2010.
  • PLWABN: 9810567613105606