Abebe Bikila

Abebe Bikila
Ilustracja
Abebe Bikila, 1968
Data i miejsce urodzenia

7 sierpnia 1932
Jato

Data i miejsce śmierci

25 października 1973
Addis Abeba

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Etiopia
Igrzyska olimpijskie
złoto Rzym 1960 lekkoatletyka
(maraton)
złoto Tokio 1964 lekkoatletyka
(maraton)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Abebe Bikila (ur. 7 sierpnia 1932 we wsi Jato[a], zm. 25 października 1973 w Addis Abebie[1]) – etiopski lekkoatleta, biegacz długodystansowy, dwukrotny złoty medalista olimpijski w biegu maratońskim. Stał się ikoną afrykańskiego sportu w okresie rozpadu kolonializmu.

Pomimo braku doświadczenia międzynarodowego zdobył złoty medal w maratonie na igrzyskach olimpijskich w 1960 w Rzymie, przed faworytem Rhadim Ben Abdesselamem z Maroka i Barrym Magee z Nowej Zelandii. Biegł na tych igrzyskach boso. Na sześć tygodni przed igrzyskami olimpijskimi w 1964 w Tokio poddał się operacji wycięcia wyrostka robaczkowego. Mimo to ponownie zdobył złoty medal (jako pierwszy w historii, później dokonali tego także Waldemar Cierpinski i Eliud Kipchoge), wyprzedzając Basila Heatleya z Wielkiej Brytanii i Kōkichiego Tsuburayę z Japonii[1]. W obu przypadkach Bikila ustanawiał najlepsze wyniki na świecie w biegu maratońskim (w tym czasie IAAF nie uznawała oficjalnych rekordów świata w tej konkurencji)[2].

Podczas swych trzecich igrzysk olimpijskich w 1968 w Meksyku Bikila nie ukończył biegu maratońskiego. Rok później w wypadku samochodowym doznał ciężkich obrażeń i do końca życia poruszał się na wózku inwalidzkim. Mimo to nie zerwał całkowicie ze sportem. Startował w zawodach niepełnosprawnych łuczników. Zmarł kilka lat później[1].

Uwagi

  1. Encyklopedia Britannica podaje wieś Mont jako miejsce urodzenia Bikili Abebe.

Przypisy

  1. a b c Abebe Bikila [online], olympedia.org [dostęp 2020-08-25]  (ang.).
  2. Progression of IAAF World Records. 2015 Edition, IAAF, 2015, s. 370–371 [dostęp 2020-08-25]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Mistrzowie Japonii w maratonie
  • 1913: Kanakuri
  • 1914: Kanakuri
  • 1915: Kanakuri
  • 1916: Kato
  • 1917: Akiba
  • 1918: Akiba
  • 1919: Miura
  • 1920: Goto
  • 1921: Shimomura
  • 1922: Nishida
  • 1923: Matsuoka
  • 1924[A]
  • 1925: Saburo
  • 1926: Yamauchi
  • 1927: Takahashi
  • 1928: Yamada
  • 1929: Yoshizo
  • 1930: Takahashi
  • 1931: Shiwaku
  • 1932: Taika Korea Południowa
  • 1933: Yoshizo
  • 1934: Nakata
  • 1935: Sohn Korea Południowa
  • 1936: Suzuki
  • 1937: Yanagi
  • 1938: Kabazawa
  • 1939: Tosuke
  • 1940: Takenaka
  • 1941[A]
  • 1942: Yasuta
  • 1943–1945[A]
  • 1946: Koga
  • 1947: Koga
  • 1948: Watanabe
  • 1949: Hashimoto
  • 1950: Noda
  • 1951: Shinozaki
  • 1952: Hashimoto
  • 1953: Hiroshima
  • 1954: Takahashi
  • 1955: Karvonen Finlandia
  • 1956: Yamada
  • 1957: Horinouchi
  • 1958: Horinouchi
  • 1959: Koshikawa
  • 1960: Sadanaga
  • 1961: Bikila Etiopia
  • 1962: Terasawa
  • 1963: Julian Nowa Zelandia
  • 1964: Kimihara
  • 1965: Hiroshima
  • 1966: Mifune
  • 1967: Clayton Australia
  • 1968: Usami
  • 1969: Drayton Kanada
  • 1970: Adcocks Wielka Brytania
  • 1971: Shorter Stany Zjednoczone
  • 1972: Usami
  • 1973: Shorter Stany Zjednoczone
  • 1974: Usami
  • 1975: Drayton Kanada
  • 1976: Usami
  • 1977: Rodgers Stany Zjednoczone
  • 1978: So
  • 1979: Seko
  • 1980: Yuge
  • 1981: de Castella Australia
  • 1982: Mizukubo
  • 1983: Seko
  • 1984: Iwase
  • 1985: Shintaku
  • 1986: Shibutani
  • 1987: Nakayama
  • 1988: Seko
  • 1989: Matias Portugalia
  • 1990: Hellebuyck Belgia
  • 1991: Morita
  • 1992: O’Reilly Wielka Brytania
  • 1993: Cerón Meksyk
  • 1994: Suzuki
  • 1995: Oya
  • 1996: Tako
  • 1997: Hayata
  • 1998: Ojima
  • 1999: Miki
  • 2000: Fujita
  • 2001: Aburaya
  • 2002: Mano
  • 2003: Kunichika
  • 2004: Ojima
  • 2005: Takaoka
  • 2006: Okutani
  • 2007: Kubota
  • 2008: Fujiwara
  • 2009: Shitamori
  • 2010: Sato
  • 2011: Kawauchi
  • 2012: Horibata
  • 2013: Fujiwara
  • 2014: Matsumura
  • 2015: Sasaki
  • 2016: Kitajima
  • 2017: Inoue
  • 2018: Hattori
  • 2019: Nakamura
  • 2020: Sakuda

Portal:Lekkoatletyka

  1. a b c Nie rozegrano
Flaga obok nazwiska oznacza narodowość zwycięzcy, inną niż japońska, gdyż mistrzostwa miały często charakter otwarty.
  • p
  • d
  • e
Laureaci nagrody BBC Sports Personality World Sport Star of the Year
  • p
  • d
  • e
Występ roku w maratonie
Kontrola autorytatywna (osoba):
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3865111
  • Britannica: biography/Abebe-Bikila
  • Universalis: abebe-bikila
  • БРЭ: 1865991
  • NE.se: abebe-bikila
  • SNL: Abebe_Bikila
  • VLE: abbebe-bikila
  • Catalana: 0010073
  • DSDE: Abebe_Bikila
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 7597
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Olympedia: 67392