Speerdistel

Speerdistel
Speerdistel
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:Campanuliden
Orde:Asterales
Familie:Asteraceae (Composietenfamilie)
Onderfamilie:Cichorioideae
Geslachtengroep:Cardueae
Geslacht:Cirsium (Vederdistel)
Soort
Cirsium vulgare
(Savi) Ten. (1836)
Vruchten van de speerdistel
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Speerdistel op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De speerdistel (Cirsium vulgare, synoniem: Cirsium lanceolatum) is een plant uit het geslacht vederdistel.

Kenmerken

Bladrozet

De plant wordt 60 tot 120 cm hoog. De onderzijde van het blad is kort tot spinnenwebachtig behaard. De bladeren lopen uit in lange gele stekels en hebben een iets omgerolde rand. De plant bloeit met 3–5 cm lange hoofdjes, die onder de paarse bloempjes zijn ingesnoerd. De bloei duurt van juni tot eind september.

De speerdistel heeft van de distels de scherpste en grootste stekels. De bloemen zijn omgeven door puntige omwindselblaadjes. Het omwindsel is spinnenwebachtig behaard. De vruchtjes zijn aan de top voorzien van geveerd vruchtpluis (distelpluis). Het is een tweejarige plant, in het eerste jaar vormen zich de wortel en het bladrozet en in het tweede jaar ontwikkelen zich de bloemen en vruchten.

Ecologie

De speerdistel komt voor in weilanden, bermen en op dijken. De speerdistel is ook als sierplant in gebruik.

De plant is rijk aan nectar[1] en wordt bezocht door de honingbij, hommels, waaronder de akkerhommel, vlinders en zweefvliegen. Op de plant kan o.a. de zwarte bonenluis voorkomen.

Heraldiek

In de heraldiek is sinds de middeleeuwen een op een distel lijkende plant het symbool van Schotland. Het zou gaan om de wegdistel (Onopordum acanthium),[2] maar sommige biologen achten het onwaarschijnlijk dat deze soort in Schotland voorkwam in de middeleeuwen en dat het mogelijk gaat om de speerdistel.[3][4]

  • Royal Badge of Scotland
    Royal Badge of Scotland

Externe link

  • Speerdistel (Cirsium vulgare) op SoortenBank.nl (gearchiveerd) (gebaseerd op de Heukels23, dit is de voorlaatste uitgave)

Fotogalerij

  • Doorschietende plant
    Doorschietende plant
  • Gevleugelde stengel
    Gevleugelde stengel
  • Onderzijde blad
    Onderzijde blad
  • Bloemknop in juni
    Bloemknop in juni
  • Detail van een bladrozet in februari
    Detail van een bladrozet in februari
  • Bloei bij speerdistel
  • Bloeiende plant
    Bloeiende plant
  • Bloeiende plant
    Bloeiende plant
  • Spinnenwebachtig behaard omwindsel
    Spinnenwebachtig behaard omwindsel
  • Bloeiwijze
    Bloeiwijze
  • Bloeiwijze en knoppen
    Bloeiwijze en knoppen
  • Uitgebloeide speerdistel
    Uitgebloeide speerdistel
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ Hicks, DM, Ouvrard, P, Baldock, KCR (2016). Food for Pollinators: Quantifying the Nectar and Pollen Resources of Urban Flower Meadows. PLoS ONE 11 (6): e0158117. PMID 27341588. PMC 4920406. DOI: 10.1371/journal.pone.0158117.
  2. ↑ (en) The Scottish Thistle - Beautifully Bold!. Scottish-at-heart.com. Geraadpleegd op 12 juli 2015.
  3. ↑ (en) Flowers of Scotland: Thistle. Twocrows.co.uk. Geraadpleegd op 12 juli 2015.
  4. ↑ (en) Why is the THISTLE a Scottish national symbol?. Ormiston.com. Geraadpleegd op 12 juli 2015.
Mediabestanden
Zie de categorie Cirsium vulgare van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
· · Sjabloon bewerken
Soorten van het geslacht Cirsium (Vederdistel)

... · C. acaule (Aarddistel) · C. arvense (Akkerdistel) · C. dissectum (Spaanse ruiter) · C. eriophorum (Wollige distel) · C. erisithales (Bleekgele vederdistel) · C. heterophyllum (Sombere vederdistel) · C. oleraceum (Moesdistel) · C. palustre (Kale jonker) · C. tuberosum  (Knoldistel) · C. vulgare (Speerdistel) · ...