Sahel (landstreek)

Situering van de Sahel in Afrika
Vegetatie van Afrika (2001)

De Sahel is een landstreek in Afrika die gelegen is tussen vochtig tropisch gebied in het zuiden (10 graden NB) en de Sahara-woestijn in het noorden (ongeveer 23,5 graden NB). Aan de westzijde wordt zij begrensd door de Atlantische Oceaan en aan de oostzijde door de Rode Zee. Ongeveer hetzelfde gebied had vroeger de naam Soudan, niet te verwarren met het huidige land Soedan.

Het woord Sahel komt uit het Arabische ساحل, sahil en betekent 'kust' of grens, waarmee de kust van de woestijn bedoeld wordt. Vandaar dat bijvoorbeeld ook de relatief kleine kuststrook bij Sousse in Tunesië Sahel wordt genoemd.

De volgende landen, opgenoemd van west naar oost, maken deel uit van de Sahel: Senegal, Gambia, Mauritanië, Mali, Burkina Faso, Niger, Nigeria, Tsjaad, Soedan, Ethiopië, Eritrea, Djibouti, Somaliland en Somalië. Ook de noordelijke delen van Ivoorkust, Ghana, Togo en Benin kunnen er toe worden gerekend. Veel Sahellanden behoren tot de armste ter wereld.

Klimaat

De Sahel is een overgangsstreek die vrij droog is en waar verwoestijning van het oorspronkelijke savannelandschap het belangrijkste milieuprobleem is. De gemiddelde neerslag bedraagt zo'n 150 tot 500 mm per jaar. De meeste regen valt in het regenseizoen. Doordat de groeiende bevolking veel (brand)hout gebruikt en kuddes vee de jonge scheuten aan de vegetatie opeten, verdwijnt veel vegetatie en rukt de woestijn op. Het vinden van geschikt drinkwater is voor veel mensen een groot probleem.

Klimaatinvloed van 'global dimming'

Er zijn aanwijzingen dat door het effect van global dimming het klimaat van de Sahel sterk wordt beïnvloed. Global dimming is plaatselijke afkoeling van de aarde, doordat het zonlicht naar de ruimte wordt teruggekaatst of geabsorbeerd als gevolg van luchtvervuiling. In de Sahel zou daardoor de droogte zijn toegenomen door het uitblijven van de moessonregens vanaf de oceaan, met als gevolg hongersnoden.[1][2]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Global Dimming. Larry Gilman, Encyclopedia, dec 2007.
    "The effects of global dimming are disputed. A few studies have attributed the occurrence of some droughts to dimming: less solar radiation reaching the surface means less evaporation, which may have decreased rainfall and even caused famine in the Sahel region of northern Africa. However, this connection is far from proven."
  2. Global Dimming. BBC, 17 sep 2014
    "The 1984 Ethiopian famine shocked the world. It was partly caused by a decade's long drought right across sub-Saharan Africa - a region known as the Sahel. ... But now there's evidence that the real culprit was Global Dimming. The Sahel's lifeblood has always been a seasonal monsoon. For most of the year it is completely dry. But every summer, the heat of the sun warms the oceans north of the equator. This draws the rain belt that forms over the equator northwards, bringing rain to the Sahel. But for twenty years in the 1970s and 80s the tropical rain belt consistently failed to shift northwards - and the African monsoon failed."