Major non-NATO ally

De Verenigde Staten zijn weergegeven in het donkergroen, de overige NAVO-bondgenoten in het lichtblauw, MNNA's in het oranje en in geel voormalige bondgenoten.

Major non-NATO ally (MNNA; belangrijke niet-NAVO-bondgenoot) is een term waarmee de overheid van de Verenigde Staten bondgenoten aanduidt die strategisch samenwerken met de Amerikaanse strijdkrachten, maar geen lid zijn van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO/NATO). Hoewel de MNNA-status niet automatisch duidt op een defensieverdrag met de Verenigde Staten, zijn er wel een aantal militaire en financiële voordelen aan verbonden die niet-NAVO-leden doorgaans niet genieten.

Geschiedenis

De MNNA-status werd in 1989 ingesteld met de nieuwe sectie 2350a van titel 10 (defensie) van de United States Code.[1] Het amendement machtigt de minister van defensie om, met instemming van de minister van buitenlandse zaken, samenwerkingsovereenkomsten aan te gaan met niet-NAVO-landen op het gebied van onderzoek en ontwikkeling. De oorspronkelijke MNNA's waren Australië, Egypte, Israël, Japan, en Zuid-Korea.

In 1996 kregen de MNNA's extra militaire en financiële voordelen met de nieuwe sectie 2321k van titel 22 (buitenlandse zaken) van de United States Code. De MNNA's kregen dezelfde vrijstellingen van de Arms Export Control Act als NAVO-leden. Verder gaf deze sectie de president van de Verenigde Staten de bevoegdheid om MNNA's te benoemen, waarbij het Congres 30 dagen vooraf dient te worden geïnformeerd. Toen de sectie in werking trad werden Australië, Egypte, Israël, Japan, Jordanië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Korea aangewezen als MNNA's.

De socialistische Nieuw-Zeelandse regering-Lange kwam in 1984 in conflict met de Verenigde Staten, nadat was besloten dat onderzeeboten met kernwapens aan boord niet langer welkom waren in de territoriale wateren van Nieuw-Zeeland. De militaire samenwerking met de VS kwam tot een einde. Uit de toekenning van de MNNA-status aan Nieuw-Zeeland bleek later dat de relatie tussen de landen was verbeterd.

Voordelen

MNNA's komen in aanmerking voor de volgende voordelen:

  • Het sluiten van een samenwerkingsovereenkomst met de VS op het gebied van onderzoek en ontwikkeling
  • Participatie in bepaalde anti-terreurinitiatieven
  • Het kopen van antitankwapens waarin verarmd uranium is verwerkt
  • Prioriteit bij levering van militaire voorraden
  • Bezit van Amerikaans oorlogsmaterieel dat wordt bewaard buiten Amerikaanse bases
  • Het lenen van middelen en materiaal voor onderzoek en ontwikkeling
  • Toestemming voor gebruik van Amerikaanse financiële steun, voor het kopen of leasen van bepaalde militaire middelen
  • Wederzijdse training
  • Versnelde export van ruimtetechnologie
  • Toestemming voor bedrijven van het land om te bieden op contracten voor reparatie en onderhoud van Amerikaans materieel buiten de VS

Lijst van MNNA's

De volgende landen zijn benoemd tot major non-NATO ally van de Verenigde Staten:

Benoemd door George H. W. Bush

Zuid-Koreaanse soldaten en een Amerikaanse officier bekijken de DMZ Korea
  • Vlag van Australië Australië (1989)[2]
  • Vlag van Egypte Egypte (1989)[2]
  • Vlag van Israël Israël (1989)[2]
  • Vlag van Japan Japan (1989)[2]
  • Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea (1989)[2]

Benoemd door Bill Clinton

Benoemd door George W. Bush

Benoemd door Barack Obama

Benoemd door Donald Trump

Benoemd door Joe Biden

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Titel 10, sectie 2350a, van de United States Code. Gearchiveerd op 29 januari 2023.
  2. a b c d e Hillary Clinton flies into Kabul as U.S. declares Afghanistan major non-NATO ally - Daily Mail, 7 juli 2012
  3. Afghanistan Designated Major US Ally During Clinton Visit to Kabul - Voice of America, 7 juli 2012
  4. Titel 22 van de United States Code
  5. Overview of US policy toward South America and the president's upcoming trip to the region - commdocs.house.gov, 1998
  6. Bahrain Joins Iran in Opposing Strike - Fox News, 18 augustus 2002
  7. Bush 'upgrades' Philippines - CNN, 20 mei 2003. Gearchiveerd op 3 april 2023.
  8. U.S. wants APEC agenda to include security issues - USA Today, 20 oktober 2003
  9. US tightens military relationship with Kuwait - Associated Press, 15 januari 2004
  10. US rewards Morocco for terror aid - BBC News, 4 juni 2004. Gearchiveerd op 9 mei 2023.
  11. southasiaanalysis.org
  12. Hillary Clinton says Afghanistan 'major non-Nato ally' - BBC News, 7 juli 2012
  13. State.gov. Gearchiveerd op 24 juni 2018.
  14. (en) Letter to the Speaker of the House and President of the Senate providing notice of the President’s intent to rescind the designation of Afghanistan as a Major Non-NATO Ally. Witte Huis (6 juli 2022). Gearchiveerd op 9 december 2023. Geraadpleegd op 11 december 2023.
  15. (en) Olafimihan Oshin, Biden to rescind Afghanistan’s designation as major non-NATO ally. The Hill (6 juli 2022). Gearchiveerd op 1 november 2023. Geraadpleegd op 11 december 2023.
  16. Designation of Tunisia as a Major Non-NATO Ally. U.S. Department of State. Gearchiveerd op 24 april 2016. Geraadpleegd op 20 May 2016.
  17. Message to the Congress on Designating Brazil as a Major Non-NATO Ally - White House, 8 mei 2019
  18. (en) 'Major Non-NATO Ally' Designation Will Enhance U.S., Qatar Relationship. U.S. Department of Defense (31 januari 2022). Gearchiveerd op 13 maart 2022. Geraadpleegd op 19 maart 2022.
  19. (es) Joe Biden designa a Colombia como aliado principal extra-Otán. Noticias Caracol (10 maart 2022). Gearchiveerd op 5 juni 2023.