Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvel

Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvel
Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvel
Plaats Scherpenheuvel
Gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvel
Coördinaten 50° 59′ NB, 4° 59′ OL
Architectuur
Architect(en) Wenceslas Coeberger
Stijlperiode Barok
Officiële website
Portaal  Portaalicoon   Christendom

De Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvel is een basiliek gelegen op het grondgebied van de Scherpenheuvel-Zichemse deelgemeente Scherpenheuvel in België. Het oord is 's lands belangrijkste bedevaartsoord.

Scherpenheuvel was lange tijd slechts een gehucht van Zichem en werd door de toeloop van bedevaarders belangrijker dan Zichem. Het kreeg in 1605 stadsrechten en grachten en tegelijkertijd ook een grondplan in de vorm van een zevenpuntige ster met de basiliek in het centrum.

De basiliek

Het gebouw is een van de oudste koepelkerken in de Lage Landen en werd ingewijd in 1627 door de aartsbisschop van Mechelen, Jacobus Boonen. De kerk werd tot basiliek verheven in 1922 en is sinds 1952 een beschermd monument. Ze werd gebouwd op initiatief van en betaald door de aartshertogen Albrecht van Oostenrijk en Isabella. Zij verbleven vlak tegenover de basiliek in het nog bestaande huis Het Gulden Vlies tijdens hun bezoeken aan Scherpenheuvel. Bij de inwijding offerde Isabella juwelen op de altaartrappen. Ze wilde hiermee aantonen dat aardse goederen niet het belangrijkst zijn.

De architect van de bouwwerken was Wenceslas Cobergher; hij koos voor een basiliek in de vorm van een zevenster, een symbool voor de zeven vreugden en zeven smarten van Maria. De bouw gebeurde onder leiding van Judocus Bouckaert, proost van de bedevaartsplaats en later bisschop van Ieper.

Het schilderij boven het hoofdaltaar en zes andere schilderijen zijn van Theodoor Van Loon (Vlaamse Meesters in Situ) [1].

De koepel heeft geen lichtopeningen en is met lood afgedicht. Hij is versierd met 298 zevenpuntige vergulde sterren. De zijkapellen zijn opgetrokken in ijzerzandsteen die in het nabijgelegen Langdorp werd gedolven.

De vierkante toren, met een beiaard van 49 klokken, is gebouwd uit zandsteen. De lantaarn (bovenste verdieping) kon pas worden gebouwd na een gift van Filips IV van Spanje. De toren is voorzien van een trap aan de binnenzijde. Hij werd in 1859 hersteld van de schade opgelopen door het naar beneden gooien van de door Franse revolutionairen verbrijzelde klokken.

Op 15 mei 2011 werd tijdens een misviering een door paus Benedictus XVI geschonken Gouden Roos ereteken aan de basiliek overhandigd.

Het orgel

Het orgel met zijn bijzondere (bijna Zuid-Duitse) orgelkast dateert oorspronkelijk uit 1775. De oorspronkelijke bouwer is Egidius-Franciscus Van Peteghem. Het orgel werd 'geromantiseerd' door Leonard Drijvers in 1878.

Zie ook

  • De aartshertogen in de basiliek
    De aartshertogen in de basiliek

Referenties

  1. Vlaamse meesters in situ
Mediabestanden
Zie de categorie Onze-Lieve-Vrouwebasiliek (Scherpenheuvel) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Vaticaanse vlag
· · Sjabloon bewerken
Vlag van België
Basilieken in België
Brussel:Nationale Basiliek van het Heilig Hart
Vlaanderen:Basiliek van het Heilig Bloed · Basiliek van het Heilig Hart · Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Dadizele · Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Kortenbos · Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvel · Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Troost · Basiliek van Oostakker-Lourdes · Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk · Onze-Lieve-Vrouw-van-Lourdesbasiliek · Onze-Lieve-Vrouwebasiliek · Sint-Andriesbasiliek · Sint-Martinusbasiliek · Sint-Pieter en Paulusbasiliek · Sint-Salvatorskathedraal · Sint-Servaasbasiliek · Virga Jessebasiliek · Sint-Hermesbasiliek
Wallonië:Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw met het Gouden Hart · Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Basse-Wavre · Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Chèvremont · Basiliek van Onze-Lieve Vrouw van Val-Dieu · Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Goede Bijstand · Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Goede Hoop · Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Orval · Basiliek van Sint-Benedictus · Basiliek van Sint-Hubertus · Onze-Lieve-Vrouwebasiliek van Tongre-Notre-Dame · Sint-Martinusbasiliek · Sint-Maternusbasiliek
· · Sjabloon bewerken
Mariabedevaartsoorden
Internationaal:Aglona · Altötting · Częstochowa · Einsiedeln · Fatima · Heede · Kevelaer · Knock · Loreto · Lourdes · Montserrat · Mexico-stad · Međugorje · Pontmain · Parijs · Pellevoisin · La Salette · San Juan de los Lagos · Sevilla · Tinos · Walsingham · Wietmarschen
België:Banneux · Beauraing · Conjoux · Dadizele · Gaverland · Halle · Meersel-Dreef · Moresnet-Kapel · Oostakker · Scherpenheuvel · Ver-Assebroek · Vosselaar
Nederland:Aardenburg · Aarle-Rixtel · Berlicum · Bolsward · Delft · Eiteren · Elshout · Emmer-Compascuum · Frieswijk · Handel · Heiloo · 's-Hertogenbosch · Leeuwarden · Maastricht · Meerveldhoven · Oisterwijk · Ommel · Renkum · Roermond · Schilberg · Sittard · Tienray · Venlo · Warfhuizen · Welberg