Bandar istimewa di Jepun

Bandar Istimewa (特例市 Tokureishi) Jepun merupakan bandar-bandar yang mempunyai kadar populasi penduduk sekurang-kurangnya 200,000 orang dan berfungsi sebagai menjalankan tugasan kepada kerajaan bandar seperti yang telah ditetapkan oleh bandar utama.

Kategori ini telah dibentuk oleh Undang-undang Autonomi Tempatan, Rencana 252 klausa 26. Dimana ia telah ditetapkan oleh Badan Kabinet Jepun seperti yang diminta oleh Majlis Kerajaan Perbandaran dan Kerajaan Wilayah.

Bandar-bandar istimewa ini tidak sama seperti wad istimewa Tokyo.

Senarai bandar istimewa

Pada masa kini, terdapat 27 buah bandar yang telah ditetapkan sebagai bandar istimewa. Tiada bandar dalam kawasan Tohoku memiliki status bandar istimewa setakat ini.

Kawasan	Wilayah	Bandar Istimewa	Tarikh bandar dirancang	Nota
Kantō	Wilayah Ibaraki	Tsukuba	01-04-2007
	Wilayah Gunma	Isesaki	01-04-2007
		Ōta	01-04-2007
	Wilayah Saitama	Tokorozawa	01-04-2002
		Koshigaya	01-04-2003
		Sōka	01-04-2004
		Kasukabe	01-04-2008
		Kumagaya	01-04-2009
	Wilayah Kanagawa	Odawara	01-11-2000	Bandar istimewa yang mempunyai kapasiti penduduk yang paling sedikit
		Yamato	01-11-2000
		Hiratsuka	01-04-2001
		Atsugi	01-04-2002
		Chigasaki	01-04-2003
Chūbu	Wilayah Niigata	Jōetsu	01-04-2007
		Nagaoka	01-04-2007
	Wilayah Nagano	Matsumoto	01-11-2000
	Wilayah Shizuoka	Numazu	01-11-2000
		Fuji	01-04-2001
	Wilayah Aichi	Kasugai	01-04-2001
		Ichinomiya	01-04-2002
Kansai	Wilayah Mie	Yokkaichi	01-11-2000
	Wilayah Osaka	Ibaraki	01-04-2001
		Kishiwada	01-04-2002
	Wilayah Hyōgo	Kakogawa	01-04-2002
		Takarazuka	01-04-2003
Kyūshū	Wilayah Saga	Saga	01-04-2014

Bekas bandar istimewa yang kini menjadi bandar utama atau bandar terancang

• Hakodate (Hokkaidō)

  Menjadi bandar istimewa pada 1 November 2000, serta mendapat status bandar utama pada 1 Oktober 2005.

• Shimizu (Wilayah Shizuoka)

  Menjadi bandar istimewa pada 1 April 2001; pada 1 April 2003, bandar ini telah bergabung dengan bekas bandar utama Shizuoka untuk membentuk bandar utama baru Shizuoka; dan akhir mendapat status bandar terancang pada 1 April 2005. Bekas bandar Shimizu merupakan satu-satunya bandar yang pernah menjadi bandar biasa, bandar istimewa, bandar utama, serta bandar terancang.

• Shimonoseki (Wilayah Yamaguchi)

  Menjadi bandar istimewa pada 1 April 2002; kemudia diturunkan status bandar istimewa apabila bandar Shimonoseki bergabung dengan bekas bandar Kikugawa, Toyota, Toyoura, dan Hōhoku untuk membentuk bandar baharu Shimonoseki; akhirnya mendapat status bandar utama pada tahun 2005.

• Morioka (Wilayah Iwate)

  Menjadi bandar istimewa pada 1 November 2000; mendapat status bandar utama pada 1 April 2008.

• Kurume (Wilayah Fukuoka)

  Menjadi bandar istimewa pada 1 April 2001; mendapat status bandar utama pada 1 April 2008.

Bandar-bandar yang telah memenuhi syarat kelayakan tetapi masih belum lagi dirancang menjadi bandar istimewa

Berikut merupakan bandar-bandar istimewa yang mempunyai kadar populasi penduduk melebihi 200,000 orang tetapi masih belum lagi dirancang untuk dijadikan sebagai bandar istimewa (Bandar-bandar yang dijadualkan untuk menjadi bandar istimewa tidak disenaraikan di sini)