Gesneriaceae

Gesneriaceae
Description de cette image, également commentée ci-après
Gesneria aggregata
Classification APG III (2009)
Règne Plantae
Clade Angiospermes
Clade Dicotylédones vraies
Clade Noyau des Dicotylédones vraies
Clade Astéridées
Clade Lamiidées
Ordre Lamiales

Famille

Gesneriaceae
Rich. & Juss. (1816)[1]

Synonymes

  • Cyrtandraceae Jack[2]
  • Didymocarpaceae D. Don[2]
  • Ramondaceae Godr.[2]

Les Gesnériacées (Gesneriaceae Rich. & Juss. ), sont une famille de plantes dicotylédones de l'ordre des Lamiales. Ce sont des plantes herbacées, des arbustes, parfois des lianes, dont la plupart sont originaires des régions subtropicales à tropicales, même si quelques espèces viennent des régions tempérées. Selon Watson & Dallwitz cette famille comprend 3 300 espèces réparties en près de 140 genres.

En France, c'est la famille de la Ramondie des Pyrénées (Ramonda myconi), une petite plante à rosette et à fleurs mauves, endémique du massif pyrénéen.

D'après Fournier, cette « Vaste famille des régions tropicales et subtropicale n'est représentée en Europe que par les genres Ramonda (en) et Haberlea (en), reliques xérothermiques ».

Étymologie

Le nom vient du genre type Gesneria dédié au naturaliste suisse Conrad Gesner (1516-1565).

Classification

Cette famille a été décrite pour la première fois en 1816 par le Louis Claude Richard et Antoine-Laurent de Jussieu. L'espèce type étant Gesneria humilis L.[1].

En classification classique de Cronquist (1981)[3] elle fait partie de l'ordre des Scrophulariales.

En classification phylogénétique APG II (2003)[4] cette famille est située dans l'ordre des Lamiales.

La classification phylogénétique APG IV (2016)[5] déplace le genre Sanango de la famille des Loganiaceae vers les Gesneriaceae.

Liste des sous-familles

Selon BioLib (22 mai 2017)[6] :

  • sous-famille Didymocarpoideae Arnott
  • sous-famille Epithematoideae
  • sous-famille Gesnerioideae Link

Liste des genres

Selon Delta-angio

Selon DELTA Angio (22 mai 2017)[7]

  • Achanthonema
  • Achimines
  • Aeschynanthus
  • Agalmyla
  • Allocheilos
  • Alloplectus
  • Allostigma
  • Ancylostemon
  • Anetanthus
  • Anna
  • Anodiscus
  • Asteranthera
  • Beccarinda
  • Bellonia
  • Besleria
  • Boea
  • Boeicca
  • Bournea
  • Briggsia
  • Briggsiopsis
  • Bucinellina
  • Calcareoboea
  • Capanea
  • Cathayanthe
  • Championia
  • Chirita
  • Chiritopsis
  • Chrysothemis
  • Cobananthus
  • Codonanthe
  • Codonanthopsis
  • Colpogyne
  • Columnea
  • Conandron
  • Corallodiscus
  • Coronanthera
  • Corytoplectus
  • Cremosperma
  • Cubitanthus
  • Cyrtandra
  • Cyrtandromoea
  • Dayaoshania
  • Deinocheilos
  • Depanthus
  • Diastema
  • Didissandra
  • Didymocarpus
  • Didymostigma
  • Dolicholoma
  • Drymonia
  • Episcia
  • Epithema
  • Eucodonia
  • Fieldia
  • Gasteranthus
  • Gesneria
  • Gloxinia
  • Goyazia
  • Gyrocheilos
  • Gyrogyne
  • Haberlea
  • Hemiboea
  • Hemiboeopsis
  • Heppiella
  • Hexatheca
  • Isometrum
  • Jancaea
  • Koellikeria
  • Kohleria
  • Lagarosolen
  • Lembocarpus
  • Lenbrassia
  • Leptobaea
  • Lietzia
  • Linnaeopsis
  • Loxocarpus
  • Loxonia
  • Loxostigma
  • Lysionotus
  • Metabriggsia
  • Metapetrocosmea
  • Micraeschynanthus
  • Mitraria
  • Monophyllaea
  • Monopyle
  • Moussonia
  • Napeanthus
  • Nautilocalyx
  • Negria
  • Nematanthus
  • Neomortonia
  • Niphaea
  • Nodonema
  • Oerstedina
  • Opithandra
  • Orchadocarpa
  • Oreocharis
  • Ornithoboea
  • Oxychlamys
  • Paliavana
  • Paraboea
  • Paradrymonia
  • Parakohleria
  • Pearcea
  • Petrocodon
  • Petrocosmea
  • Pheidonocarpa
  • Phinaea
  • Phyllobaea
  • Platyadenia
  • Primulina
  • Pseudochirita
  • Ramonda
  • Reldia
  • Resia
  • Rhabdothamnopsis
  • Rhabdothamnus
  • Rhoogeton
  • Rhynchoglossum
  • Rhynchotechum
  • Rhytidophyllum
  • Rufodorsia
  • Saintpaulia
  • Sanango
  • Sarmienta
  • Schistolobos
  • Schizoboea
  • Sepikea
  • Sinningia
  • Smithiantha
  • Solenophora
  • Stauranthera
  • Streptocarpus
  • Tengia
  • Tetraphyllum
  • Thamnocharis
  • Titanotrichum
  • Trachystigma
  • Tremacron
  • Trisepalum
  • Tylopsacas
  • Vanhouttea
  • Whytockia


Selon GRIN famille

Selon GRIN (22 mai 2017)[2]

  • Achimenes P. Browne
  • Aeschynanthus Jack
  • Agalmyla Blume
  • Alloplectus Mart.
  • Ancylostemon Craib
  • Anodiscus Benth.
  • Briggsia Craib
  • Codonanthe (Mart.) Hanst.
  • Columnea L.
  • Conandron Siebold & Zucc.
  • Corytoplectus Oerst.
  • Cyrtandra J. R. Forst. & G. Forst.
  • Didissandra C. B. Clarke
  • Didymocarpus Wall.
  • Drymonia Mart.
  • Episcia Mart.
  • Eucodonia Hanst.
  • Gesneria L.
  • Gloxinella (H. E. Moore) Roalson & Boggan
  • Gloxinia L'Hér.
  • Henckelia Spreng.
  • Kohleria Regel
  • Lysionotus D. Don
  • Mitraria Cav.
  • Nautilocalyx Linden ex Hanst.
  • Nematanthus Schrad.
  • Pentarhaphia Lindl.
  • Primulina Hance
  • Ramonda Rich.
  • Rechsteineria Regel
  • Rhynchoglossum Blume
  • Rhynchotechum Blume
  • Rhytidophyllum Mart.
  • Roettlera Vahl
  • Saintpaulia H. Wendl.
  • Seemannia Regel
  • Sinningia Nees
  • Streptocarpus Lindl.
  • Trichantha Hook.

Selon Tropicos

Espèces et synonymes selon Tropicos

Selon Tropicos (22 mai 2017)[1] (Attention liste brute contenant possiblement des synonymes) :

  • Acanthonema Hook. f.
  • Achimenes Pers.
  • Aeschinanthus Endl.
  • Aeschynanthus Jack
  • Agalmyla Blume
  • Aikinia R. Br.
  • Allagophylla Kuntze
  • Allocheilos W.T. Wang
  • Alloplectus Mart.
  • Allostigma W.T. Wang
  • Almana Raf.
  • Alsobia Hanst.
  • Amalophyllon Brandegee
  • Ancylostemon Craib
  • Anetanthus Hiern ex Benth.
  • Anisoplectus Oerst.
  • Anna Pellegr.
  • Anodiscus Benth.
  • Anomorhegmia Meisn.
  • Aponoa Raf.
  • Arctocalyx Fenzl
  • Asteranthera Klotzsch & Hanst.
  • Babactes DC. ex Meisn.
  • Baca Raf.
  • Basileophyta F. Muell.
  • Beauica Post & Kuntze
  • Beccarinda Kuntze
  • Bellona Cothen.
  • Bellonia L.
  • Beslera Cothen.
  • Besleria L.
  • Bilabium Miq.
  • Boea Comm. ex Lam.
  • Boeica T. Anderson ex C.B. Clarke
  • Boeicopsis H.W. Li
  • Bournea Oliv.
  • Brachiostemon Hand.-Mazz.
  • Briggsia Craib
  • Briggsiopsis K.Y. Pan
  • Bucinellina Wiehler
  • Busea Miq.
  • Buxiphyllum W.T. Wang & C.Z. Gao
  • Calanthus Oerst. ex Hanst.
  • Calcareoboea C.Y. Wu ex H.W. Li
  • Caloplectus Oerst.
  • Calycoplectus Oerst.
  • Calycostemma Hanst.
  • Capanea Decne.
  • Carolifritschia Post & Kuntze
  • Carolofritschia Engl.
  • Cathayanthe Chun
  • Centrosolenia Benth.
  • Ceratodiscus Batalin
  • Ceratoscyphus Chun
  • Chalmersia F. Muell.
  • Championia Gardner
  • Chautemsia A.O. Araujo & V.C. Souza
  • Cheilosandra Griff. ex Lindl.
  • Cheirisanthera Lindl. & Paxton
  • Chiliandra Griff.
  • Chirata G. Don
  • Chirita Buch.-Ham. ex D. Don
  • Chiritopsis W.T. Wang
  • Chlamydoboea Stapf
  • Chleterus Raf.
  • Chorisanthera Oerst.
  • Christopheria J.F. Sm. & J.L. Clark
  • Chrysothemis Decne.
  • Cobananthus Wiehler
  • Coccanthera K. Koch & Hanst.
  • Codonanthe (Mart.) Hanst.
  • Codonanthopsis Mansf.
  • Codonoboea Ridl.
  • Codonophora Lindl.
  • Codonoraphia Oerst.
  • Colbergaria Wiehler
  • Collandra Lem.
  • Colpogyne B.L. Burtt
  • Coltadenia Wiehler
  • Coltrichantha Wiehler
  • Columnea L.
  • Conandron Siebold & Zucc.
  • Corallodiscus Batalin
  • Coronanthera Vieill. ex C.B. Clarke
  • Corysanthera Wall. ex Benth.
  • Corytholoma (Benth.) Decne.
  • Corytoplectus Oerst.
  • Cremersia Feuillet & L.E. Skog
  • Cremosperma Benth.
  • Cremospermopsis L.E. Skog & L.P. Kvist
  • Cryptoloma Hanst.
  • Cubitanthus Barringer
  • Cyrtandra J.R. Forst. & G. Forst.
  • Cyrtandroidea F. Br.
  • Cyrtandromoea Zoll.
  • Cyrtandropsis Lauterb.
  • Cyrtanthemum Oerst.
  • Cyrtodeira Hanst.
  • Dalbergaria Tussac
  • Damrongia Kerr ex Craib
  • Dasydesmus Craib
  • Dayaoshania W.T. Wang
  • Deinocheilos W.T. Wang
  • Deinostigma W.T. Wang & Z.Y. Li
  • Deltocheilos W.T. Wang
  • Depanthus S. Moore
  • Diastema Benth.
  • Diastemella Oerst.
  • Dichiloboea Stapf
  • Dichotrichum S. Moore
  • Dichrotrichium Benth.
  • Dichrotrichum Reinw. ex de Vriese
  • Dicyrta Regel
  • Didissandra C.B. Clarke
  • Didymocarpus Wall.
  • Didymostigma W.T. Wang
  • Diplocalyx C. Presl
  • Diplolegnon Rusby
  • Dircaea Decne.
  • Dolichodeira Hanst.
  • Dolicholoma D. Fang & W.T. Wang
  • Dorcoceras Bunge
  • Drymonia Mart.
  • Duchartrea Decne.
  • Ellobum Blume
  • Emarhendia Kiew, A. Weber & B.L. Burtt
  • Episcia Mart.
  • Epithema Blume
  • Eriphia P. Browne
  • Erythranthus Oerst. ex Hanst.
  • Eucodonia Hanst.
  • Eucolum Salisb.
  • Eumolpe Decne. ex Jacques & Hérincq
  • Eusynetra Raf.
  • Euthamnus Schltr.
  • Fiebrigia Fritsch
  • Fieldia A. Cunn.
  • Fimbrolina Raf.
  • Fluckigeria Rusby
  • Fritschiantha Kuntze
  • Gasteranthopsis Oerst.
  • Gasteranthus Benth.
  • Gesneria L.
  • Giesleria Regel
  • Glocodonia Wiehler
  • Glossanthus Klein ex Bentham
  • Glossoloma Hanst.
  • Gloxinella (H.E. Moore) Roalson & Boggan
  • Gloxinia L'Hér.
  • Gloxiniopsis Roalson & Boggan
  • Gloxinopyle Wiehler
  • Glycanthes Raf.
  • Gomaranthus Rauschert
  • Gonatostemon Regel
  • Goyazia Taub.
  • Guthnickia Regel
  • Gyrocheilos W.T. Wang
  • Gyrogyne W.T. Wang
  • Haberlea Friv.
  • Halphophyllum Mansf.
  • Hatschbachia L.B. Sm.
  • Heintzia H. Karst.
  • Hematophyla Raf.
  • Hemiboea C.B. Clarke
  • Hemiboeopsis W.T. Wang
  • Henckelia Spreng.
  • Heppiella Regel
  • Heppimenes Batcheller
  • Herincquia Decne. ex Hérincq
  • Hexatheca C.B. Clarke
  • Hippodamia Decne.
  • Hovanella A. Weber & B.L. Burtt
  • Hygea Hanst.
  • Hypocyrta Mart.
  • Hypotanthus Saylor
  • Isanthera Nees
  • Isometrum Craib
  • Jancaea Boiss.
  • Jancaemonda Halda
  • Jerdonia Wight
  • Kaisupeea B.L. Burtt
  • Klugia Schltdl.
  • Koellikeria Regel
  • Koernickea Regel
  • Kohleria Regel
  • Kohlerianthus Fritsch
  • Lagarosolen W.T. Wang
  • Lampadaria Feuillet & L.E. Skog
  • Lembocarpus Leeuwenb.
  • Lenbrassia G.W. Gillett
  • Lepadanthus Ridl.
  • Leptoboea Benth.
  • Lesia J.L. Clark & J.F. Sm.
  • Liebigia Endl.
  • Lietzia Regel
  • Ligeria Decne.
  • Linnaeopsis Engl.
  • Litostigma Y.G. Wei, F. Wen & Mich. Möller
  • Lobirota Dulac
  • Loboptera Colla
  • Locheria Regel
  • Lophalix Raf.
  • Loxocarpus R. Br.
  • Loxonia Jack
  • Loxophyllum Blume
  • Loxostigma C.B. Clarke
  • Loxotis R. Br. ex Benth.
  • Lysionotus D. Don
  • Lysionutus Blume
  • Macrochlamys Decne.
  • Mandirola Decne.
  • Marssonia H. Karst.
  • Matsumuria Hemsl.
  • Megapleilis Raf.
  • Meneghinia Vis.
  • Metabriggsia W.T. Wang
  • Metapetrocosmea W.T. Wang
  • Micraeschynanthus Ridl.
  • Microchirita Y.Z. Wang
  • Mitraria Cav.
  • Monophyllaea Benn. & R. Br.
  • Monophyllea Endl.
  • Monopyle Moritz ex Benth.
  • Morstdorffia Steud.
  • Moultonia Balf. f. & W.W. Sm.
  • Moussokohleria Wiehler
  • Moussonia Regel
  • Moussonophora Wiehler
  • Myconia Lapeyr.
  • Napeanthus Gardner
  • Nautilocalyx Linden ex Hanst.
  • Negria F. Muell.
  • Nematanthus Schrad.
  • Neomortonia Wiehler
  • Niphaea Lindl.
  • Nodonema B.L. Burtt
  • Nomopyle Roalson & Boggan
  • Oerstedina Wiehler
  • Ophianthe Hanst.
  • Opithandra B.L. Burtt
  • Orchadocarpa Ridl.
  • Oreocharis Benth.
  • Ornithoboea Parish ex C.B. Clarke
  • Orobanchia Vand.
  • Orthanthe Lem.
  • Ortholoma Hanst.
  • Oxychlamys Schltr.
  • Pachycaulos J.L. Clark & J.F. Sm.
  • Pagothyra (Leeuwenb.) J.F. Sm. & J.L. Clark
  • Paliavana Vand.
  • Parabesleria Oerst.
  • Paraboea (C.B. Clarke) Ridl.
  • Paradrymonia Hanst.
  • Paraisometrum W.T. Wang
  • Parakohleria Wiehler
  • Paralagarosolen Y.G. Wei
  • Pearcea Regel
  • Pentadenia (Planch.) Hanst.
  • Pentaraphia Lindl.
  • Perantha Craib
  • Petrocodon Hance
  • Petrocosmea Oliv.
  • Petrodoxa J. Anthony
  • Pheidonocarpa L.E. Skog
  • Phinaea Benth.
  • Physodeira Hanst.
  • Platyadenia B.L. Burtt
  • Platystemma Wall.
  • Plectopoma Hanst.
  • Polythysania Hanst.
  • Prasanthea Decne.
  • Primulina Hance
  • Prionoplectus Oerst.
  • Protocyrtandra Hosok.
  • Pseudobesleria Oerst.
  • Pseudochirita W.T. Wang
  • Pterobesleria C.V. Morton
  • Pterygoloma Hanst.
  • Ramonda Rich. in Pers.
  • Raphiocarpus Chun
  • Rechsteinera Kuntze
  • Rechsteineria Regel
  • Reldia Wiehler
  • Resia H.E. Moore
  • Rhabdothamnopsis Hemsl.
  • Rhabdothamnus A. Cunn.
  • Rheitrophyllum Hassk.
  • Rhinchoglossum Blume
  • Rhoogeton Leeuwenb.
  • Rhynchoglossum Blume
  • Rhynchotechum Blume
  • Rhynchothechum Endl.
  • Rhynchothecum R. Br.
  • Rhynchotheum Endl.
  • Rhynchotoechum Blume
  • Rhytidophyllum Mart.
  • Ridleyandra A. Weber
  • Roettlera Vahl
  • Rosanovia Benth.
  • Rosanowia Regel
  • Rufodorsia Wiehler
  • Saccoplectus Oerst.
  • Saintpaulia H. Wendl.
  • Salutiaea Colla
  • Sanango Bunting & Duke
  • Sarmiaenta Hook. & Arn.
  • Sarmienta Ruiz & Pav.
  • Scheeria Seem.
  • Schistolobos W.T. Wang
  • Schizoboea (Engl.) B.L. Burtt
  • Sciadocalyx Regel
  • Scoliotheca Baill.
  • Seemannia Regel
  • Senyumia Kiew, A. Weber & B.L. Burtt
  • Sepikea Schltr.
  • Shuaria D.A. Neill & J.L. Clark
  • Shuria Hérincq
  • Sinningia Nees
  • Sinoboea Chun
  • Siphobaea Baill.
  • Siphoboea Fritsch
  • Sisyrocarpus Post & Kuntze
  • Skiophila Hanst.
  • Smitheppiella Wiehler
  • Smithiantha Kuntze
  • Solenophora Benth.
  • Spelaeanthus Kiew, A. Weber & B.L. Burtt
  • Sphaerorrhiza Roalson & Boggan
  • Stauranthera Benth.
  • Stenanthus Oerst. ex Hanst.
  • Stenogastra Hanst.
  • Streptocarpus Lindl.
  • Streptogloxinia Rodigas
  • Stroxinia Kellenberger
  • Stygnanthe Hanst.
  • Styrosinia Raf.
  • Synepilaena Baill.
  • Tapeinotes DC.
  • Tapina Mart.
  • Tengia Chun
  • Tetradema Schltr.
  • Tetraphyllum Griff. ex C.B. Clarke
  • Thamnocharis W.T. Wang
  • Titanotrichum Soler.
  • Trachystigma C.B. Clarke
  • Tremacron Craib
  • Trevirana Willd.
  • Trevirania Spreng.
  • Trichantha Hook.
  • Trichodrymonia Oerst.
  • Trisepalum C.B. Clarke
  • Tulisma Raf.
  • Tumidinodus H.W. Li
  • Tydaea Decne.
  • Tylopsacas Leeuwenb.
  • Vanhouttea Lem.
  • Vaniotia H. Lév.
  • Vireya Raf.
  • Wentsaiboea D. Fang & D.H. Qin
  • Whitia Blume
  • Whytockia W.W. Sm.
  • × Achicodonia Wiehler
  • × Achimenantha H.E. Moore
  • × Achimenes_x_gloxinia
  • × Brigandra O. Schwarz ex Jungn.
  • × Codonatanthus Saylor
  • × Colbergaria Wiehler
  • × Coltrichantha Wiehler
  • × Daltadenia Wiehler
  • × Daltrichantha Wiehler
  • × Diaskohleria Wiehler
  • × Episcia_x_nautilocalyx
  • × Eucodonopsis Van Houtte
  • × Glocodonia Wiehler
  • × Glokohleria Wiehler
  • × Gloximannia Roalson & Boggan
  • × Gloxinantha R. Ed. Lee
  • × Gloxinera Weathers
  • × Heppiantha H.E. Moore
  • × Heppigloxinia Wiehler
  • × Heppimenes Batcheller
  • × Horticultural hybrid
  • × Jankaendron Halda
  • × Koellikohleria Wiehler
  • × Moussogloxinia Wiehler
  • × Moussokohleria Wiehler
  • × Moussoniantha Wiehler
  • × Moussonophora Wiehler
  • × Nautilothemis Batcheller
  • × Rhytidoneria R. Katzenberger
  • × Seemakohleria Roalson & Boggan
  • × Sinningia_x_vanhouttea
  • × Smithicodonia Wiehler
 

Notes et références

  1. a b et c Tropicos.org. Missouri Botanical Garden., consulté le 22 mai 2017
  2. a b c et d USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland., consulté le 22 mai 2017
  3. (en) Arthur Cronquist, An Integrated System of Classification of Flowering Plants, New York, Columbia University Press, (ISBN 0-231-03880-1, OCLC 1136076363, lire en ligne)Voir et modifier les données sur Wikidata
  4. (en) Angiosperm Phylogeny Group, « An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG II », Botanical Journal of the Linnean Society, Wiley-Blackwell, Linnean Society of London et OUP, vol. 141, no 4,‎ , p. 399–436 (ISSN 0024-4074 et 1095-8339, DOI 10.1046/J.1095-8339.2003.T01-1-00158.X)Voir et modifier les données sur Wikidata
  5. (en) Angiosperm Phylogeny Group, « An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV », Botanical Journal of the Linnean Society, Wiley-Blackwell, Linnean Society of London et OUP, vol. 181, no 1,‎ , p. 1-20 (ISSN 0024-4074 et 1095-8339, DOI 10.1111/BOJ.12385)Voir et modifier les données sur Wikidata
  6. BioLib, consulté le 22 mai 2017
  7. DELTA Angio, consulté le 22 mai 2017

Liens externes

Sur les autres projets Wikimedia :

  • Gesneriaceae, sur Wikimedia Commons
  • Gesneriaceae, sur Wikispecies
  • (fr) Référence Belles fleurs de France : Gesneriaceae (consulté le )
  • (en) Référence BioLib : Gesneriaceae Dum. (consulté le )
  • (en) Référence Catalogue of Life : Gesneriaceae Rich. & Juss. (consulté le )
  • (en) Référence DELTA Angio : Gesneriaceae Dum. (consulté le )
  • (en) Référence Flora of China : Gesneriaceae (consulté le )
  • (en) Référence Madagascar Catalogue : Gesneriaceae (consulté le )
  • (en) Référence Flora of Chile : Gesneriaceae (consulté le )
  • (en) Référence GRIN : famille Gesneriaceae Rich. & Juss. (+liste des genres contenant des synonymes) (consulté le )
  • (fr + en) Référence ITIS : Gesneriaceae (consulté le )
  • (en) Référence Jardin botanique du Missouri : Gesneriaceae (images de Madagascar) (consulté le )
  • (en) Référence NCBI : Gesneriaceae (taxons inclus) (consulté le )
  • (en) Référence Tree of Life Web Project : Gesneriaceae (consulté le )
  • (en) Référence Tropicos : Gesneriaceae Rich. & Juss. (+ liste sous-taxons) (consulté le )
  • icône décorative Portail de la botanique