Mur (ibaia)

Mur / Mura

Datu orokorrak
Mota	ibai eta ur-laster
Luzera	434 km
Geografia

Koordenatuak	47°07′48″N 13°20′49″E / 47.13°N 13.3469°E / 47.13; 13.3469
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Liesing ^(en) Mürz ^(en) Kainach ^(en) Sulm ^(en) Trnava ^(en) Q1291798 Lassnitzbach ^(en) Südliche Taurach ^(en) Ledava ^(en) Andritzbach ^(en) Petersbach ^(en) Q15111794 Hammerbach ^(en) Mlinski Potok ^(en) Plitvički Potok ^(en) Mokoš ^(en) Boračevski potok ^(en) Saßbach ^(en) Schwarzaubach ^(en) Drauchenbach ^(en)
Arroaren azalera	13.824 km²
Arro hidrografikoa	Danube basin ^(en)
Ur-emaria	166 m³/s
Iturburua	Hohe Tauern
Bokalea ()	Drava

Artikulu hau Europako ibaiari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Mur».

Mur^[1] (alemanez) edo Mura^[1] (kroazieraz, eslovenieraz edo hungarieraz) Europako Erdialdeko ibaia da.

Ibilbidea

Erdialde Ekialdeko Alpeetako Hohe Tauern mendikatean jaiotzen da 1.898 metrotako altueran. 480 kilometro luze da eta zatirik handiena Austrian egiten du, 330 kilometro inguru. Bidean zeharkatzen duen hiri handiena Graz da.

Ondoren 95 kilometro egiten ditu Eslovenian, hauetatik 67 Austria eta Kroaziarekiko muga zehazten duelarik. Azken zatia Kroazia eta Hungariaren arteko muga markatzen du, azkenik urak Drava ibaian isuriz.

Ibaiak zeharkatzen dituen hiri aipagarrienak Austrian daude; Leoben, Graz eta Leibnitz. Esloveniako eta Kroaziako herriak oso txikiak dira.

Ibai adarrak

Honako hauek dira Mur ibaiaren ibaiadar nagusiak:

Mürz ibaia (Austrian), 98 km.
Sulm ibaia (Austrian), 83 km.
Ščavnica ibaia (Eslovenian), 56 km.
Ledava ibaia (Eslovenian), 76 km.
Trnava ibaia (Kroazian), 47 km.

Ustiaketa

k.a. IV mendetik aurrera izan dira uretako errotak Mur ibaiaren ertzetan. Errota bereziak dira, uraren gainean ezarrita baitaude eta urak gurpil handi bat mugitzen du. Aintzinako teknologiaz baliatu ziren eslaviarrak eta magiarrak ere eta 1930. hamarkadan oraindik errota ugari ari ziren lanean ibaiean zehar. Gaur egun bakarrak irauten du, Babič errotak (eslovenieraz: Babičev mlin), Veržej herrian.

1772an urrea ustiatzen ere hasi ziren, Mur ibaiak ugari baitzekarren, baina gaur egun kopurua ez da nahikoa honen inguruko jarduera bat sortarazteko.

Austria aldean hainbat zentral hidroelektriko daude Mur ibaian.

Iruditegia

Mur ibaiaren iturburua.
Leoben (Austria).
Graz (Austria).
Babič errota.
Drava ibaiarekin bat egiten duen unea.

Erreferentziak

↑ ^a ^b 159. araua. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2013-07-06).

Kanpo estekak

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q204040 Multimedia: Mur River / Q204040 Identifikadoreak WorldCat VIAF: 234353050 BNF: 169359554 (data) GND: 4210286-8 LCCN: sh87002198 NKC: ge399687 Hiztegiak eta entziklopediak Britannica: url Lekuak OSM: 59792 Atlas Digital del Imperio Romano: 44008